حادثه 24 - اجرای همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی یکی از دغدغه های این قشر بعد از بحث افزایش حقوق بازنشستگان به حساب می آید.
هر ضریب افزایشی که درباره حقوق بازنشستگان اعمال می‌شود، به آن همسان‌سازی صورت گرفته نیز اصابت می‌کند.
سه قانون در رابطه با افزایش حقوق بازنشستگان وجود دارد. ماده ۴۱ قانون کار و مواد ۱۱۱ و ۹۶ تامین اجتماعی سه قانون درباره حقوق بازنشستگان مورد اشاره هستند.
مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی و بازنشستگان این سازمان روایتی متفاوت از متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان دارند. اختلاف میان این دو روایت به حدی است که به نظر می‌رسد این سازمان به زودی در رابطه با مستمری‌بگیران خود با چالش جدیدی غیر از چالش افزایش ۱۰ درصدی حقوق آنها روبرو می‌شود.
یکی از مطالبات تسویه نشده بازنشستگان تامین اجتماعی، بخش اجرا نشده متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی است که از زمان اجرا در اسفند سال ۹۹ تاکنون معطل مانده است.
به روایت تشکل‌های صنفی بازنشستگی، از مجموع کل عایدی که قرار بود با اجرای برنامه متناسب‌سازی نصیب کارگران بازنشسته شود، ۲۵ درصد باقیمانده است. طبق تکلیف قانونی دولت باید آن را اعمال کند. علاوه براین، با توجه به تمدید قانون برنامه ششم توسعه برای یک بار دیگر، مدیریت دولتی سازمان تامین اجتماعی باید ضمن پرداخت این طلب، برای یکبار دیگر متناسب‌سازی را به عنوان یکی از مفاد این برنامه از نو اجرا کند.
البته این ماجرا به پیش از جنجالی شدن نحوه افزایش حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۱ مربوط است. در حقیقت این روزها در سایه روزه سکوت مجلس، اختلاف نظر میان دولت و بازنشستگان بر سر افزایش ۱۰ درصدی حقوق بازنشستگان به شدت سابق برقرار است. در نتیجه کمتر راجع به طلب پرداخت نشده متناسب‌سازی صحبت می‌شود.
با این حال مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی به تازگی راجع به بخش اجرا نشده متناسب‌سازی، صحبت‌های داشت که با توقع بازنشستگان متفاوت بود. به صورت مشخص در روایتی که ایلنا آن را از زبان میرهاشم موسوی آورده، آمده است: «این ۲۵درصد باقیمانده درست است ولی ۲۵درصد مزبور مربوط به زمان برقراری حقوق است. عددی که از این ۲۵درصد روی حقوق مستمری تاثیر می‌گذارد چیزی بین چهار تا پنج درصد است. به صورت جدی پیگیر اعمال تاثیر همین ۲۵درصد باقیمانده در سال جاری هستیم و این موضوع حق بازنشستگان است. ما نیز اعلام کردیم که انشاالله باید برای سایر سطوح بای اعمال شود.»
واضح است که در این روایت، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی چیزی از بخش دوم خواسته کارگران بازنشسته نمی‌گوید. این یعنی اینکه سازمان خود را مکلف نمی‌داند تا در چارچوب تمدید یک ساله قانون برنامه ششم توسعه، قانون متناسب‌سازی را یکبار دیگر اجرا کند.
متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان چیست؟
متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی، اتفاقی بود که عاقبت بعد از فراز و فرود فراوان در انتهای سال ۹۹ انجام شد. در هر نظام اقتصادی، مستمری بازنشستگی به دلیل تورم سالیانه به مرور ارزش اولیه خود را از دست می‌دهد. با توجه به تکرر نوسانات اقتصادی در ایران، مساله زوال حقوق بازنشستگان شیب شدیدتری دارد.
این به معنی آن است که اگر کارمند یا کارگری ۱۰ سال پیش با دریافت مستمری قابل قبولی بازنشسته شده بود، حالا حقوق بازنشستگی او دیگر ارزش سابق را ندارد. حتی در مقایسه با کارگر یا کارمند هم‌رتبه دیگری که در سال‌های بعد از او بازنشسته می‌شود، به صورت چشمگیری کمتر است.
نتیجه این وضعیت اجرای برنامه‌های ادواری متناسب‌سازی از سوی دولت‌هاست. زیرا باتوجه به ماهیت اجتماعی و بین‌النسلی صندوق‌های بازنشستگی، دولت‌ها در قبال استمرار فعالیت این صندوق‌ها مسئولیتی تضامنی دارند.
بر همین اساس بود که یک نوبت در انتهای دهه ۸۰ و نوبت دوم در انتهای دهه ۹۰ دولت‌های وقت به ترتیب برنامه‌های موسوم به همسان‌سازی و متناسب‌سازی را اجرا کردند تا از محل منابعی غیر منابع این صندوق‌ها امکان ترمیم قدرت خرید بازنشستگان را فراهم کنند.
با توجه به تفاوتی که بین دیدگاه‌های بازنشستگان و مدیریت دولتی سازمان تامین اجتماعی وجود دارد، به نظر می‌رسد سوای از مساله افزایش حقوق بازنشستگان این سازمان در سال ۱۴۰۱، تامین اجتماعی در رابطه با اجرای قانون متناسب‌سازی نیز به زودی با چالش دیگری روبرو می‌شود.
نظر مجلس نسبت به همسان سازی حقوق بازنشستگان
کرمان زاهدی بیان کرد: مجلس شورای اسلامی نسبت به وضعیت معیشتی و اقتصادی بازنشستگان حساس است و آن را برای همه بازنشستگان اعم از کشوری، لشکری و تامین اجتماعی پیگیری می کند و امیدوارم سرانجام آن مورد رضایت بازنشستگان قرار گیرد.
محمدمهدی زاهدی امروز ۲۳ تیرماه در نشست با مدیرکل، مدیر درمان و ریاست کانون بازنشستگان تامین اجتماعی ضمن تبریک هفته تامین اجتماعی به همه فعالان این حوزه گفت: تامین اجتماعی و شستا یک بنگاه بزرگ اجتماعی، رفاهی و اقتصادی است که متاسفانه در تلاطمات سیاسی فراز و فرودهایی داشته است.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه اراده عملی در دولت ها برای پرداخت بدهی خود به تامین اجتماعی وجود نداشته است، گفت: هر ساله به این بدهی ها اضافه شده است البته اختلاف نظری هم بین دولت و تامین اجتماعی وجود دارد و دولت معتقد است تامین اجتماعی برای طلب خود سود و جریمه دیرکرد حساب کرده و اصل بدهی دولت بسیار کمتر است.
وی اضافه کرد: اگر دولت همان مبلغی که خودش قبول دارد را هم بپردازد، تحول بزرگی در برنامه های تامین اجتماعی صورت خواهد گرفت و مجلس شورای اسلامی دنبال صفر شدن بدهی دولت به تامین اجتماعی است و آن را قویا پیگیری می کند.
زاهدی ادامه داد: سعی کردیم بیمه کارگران ساختمانی و قالیبافان را به صورت مصوبه پیگیری کنیم که برای کارگران ساختمانی این اتفاق افتاد و بعد از تصویب به شورای نگهبان رفت.
وی با بیان این مطلب که درباره قالیبافان هم تامین اجتماعی کم کاری کرده، افزود: در کرمان و راور قالیبافان زیادی داریم و با پیگیری هایی که داشتیم مقرر شد ۵ هزار نفر از آن ها تحت پوشش بیمه قرار گیرند.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: متاسفانه هنوز نتوانسته ایم نظام عادلانه حقوق، مزایا و دستمزد را در کشور جاری کنیم، حتی در شرکت های خصولتی که بحث خیلی مهمی است.
افزایش حقوق بازنشستگان، یک قدم تا نهایی شدن
نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی گفت: موافقت‌های لازم برای جانمایی درمانگاه تامین اجتماعی در دو شهرستان چرداول و چوار کسب شده و فرمانداران این دو شهرستان باید زمین مناسب جهت احداث درمانگاه را تعیین کنند.
علی‌اکبر بسطامی با اشاره به دیدار خود با مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی ،اظهار کرد: خوشبختانه در این دیدار و با پیگیری‌های انجام شده تنگناهای مالی، مشکلات بودجه ای و نحوه جذب نیروی انسانی بیمارستان نهایی و در جلسه صبح سه‌شنبه سازمان، طبق الگوی برگرفته از ملکی شدن بیمارستان شهدای زاگرس ایلام، روند ملکی شدن همه بیمارستان‌های هیات امنایی در سراسر کشور به طور رسمی آغاز خواهد شد.
وی بر لزوم ارائه خدمات شایسته در شهرستان‌های محروم استان ایلام نیز تاکید کرد و گفت: موافقت‌های لازم برای جانمایی درمانگاه تامین اجتماعی در دو شهرستان چرداول و چوار کسب و مقرر شد، فرمانداران این دو شهرستان در اسرع وقت نسبت به تعیین زمین مناسب جهت احداث درمانگاه تامین اجتماعی اقدام کنند.
بسطامی تصریح کرد: با موافقت مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی، شعبه اقماری تامین اجتماعی در شهرستان هلیلان به زودی مستقر خواهد شد.
رئیس کمیته رفاه و تامین اجتماعی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی اشاره به بحث افزایش حقوق بازنشستگان، گفت: موضوع افزایش حقوق بازنشستگان در مراحل پایانی قرار دارد و افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به عنوان مطالبه به حق این عزیزان محقق خواهد شد.
آخرین اخبار اقتصادی را در صفحه اخبار اقتصادی حادثه 24 بخوانید.