حادثه 24 - شیوع بیماری کووید-۱۹ بین مردان و زنان تقریبا یکسان است؛ ولی درصد مرگومیر مردان بیشتر از زنان گزارش شده است. پژوهشگران با انجام یک مطالعه مروری مقالات منتشر شده در این موضوع را بررسی کردند.
بررسی دادههای کشورها نشان میدهد که شیوع بیماری کووید-۱۹ بین مردان و زنان تقریبا یکسان است؛ ولی درصد مرگومیر مردان بیشتر از زنان گزارش شده است.
با توجه به این موضوع پژوهشگران زیستفناوری با انجام یک مطالعه و با بررسی مقالات منتشر شده در این زمینه، علت تفاوت در شدت و میزان مرگومیر بیماری کووید-۱۹ بین زنان و مردان از دیدگاه سلولی مولکولی، هورمونی و ایمنی مورد بررسی قرار دادند.
برای انجام این مطالعه؛ مقالات منتشر شده طی سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱، در پایگاههای اطلاعاتی جمعآوری شدند و مورد بررسی قرار گرفتند.
در این مطالعات تاثیر هورمونهای جنسی بر سیستم ایمنی و گیرندههای لازم برای ورود ویروس، تفاوت در بیان گیرندههای سلولی ACE۲ و TMPRSS۲ در دو جنس، مصرف بالای سیگار در مردان و فرار از غیرفعالسازی کروموزم X به عنوان عاملی که در اختلاف میزان مرگومیر در دو جنس موثرند، عنوان شده است.
تفاوت پاسخهای سیستم ایمنی در برابر عفونتهای ویروسی در زنان و مردان متفاوت است. تعداد و فعالیت برخی سلولهای ایمنی ذاتی و پاسخهای التهابی در زنان بالاتر از مردان است و به طور کلی زنان سیستم ایمنی ذاتی و اختصاصی قویتری نسبت به مردان دارند.
همچنین ترشح هورمونهای جنسی بین دو زن و مرد تفاوتهایی ایجاد میکند. تا کنون مشخص شده که تستسترون دارای اثر سرکوبکننده سیستم ایمنی است. در حالی که استروژن بر سیستم ایمنی اثر تقویتکننده دارد. سطح تستسترون بالا میتواند سطح پاسخهای آنتیبادی را افزایش دهد. همچنین سطح تستسرون بالا در مردان باعث کاهش پاسخهای آنتیبادی نسبت به واکسنها میشود.
عامل دیگر که سبب تفاوت در شدت و میزان مرگومیر کووید-۱۹ در بین زنان و مردان میشود ، وجود یک کروموزوم X اضافه در زنان است که این ممکن است بر بیان گیرنده ACE۲ تاثیر بگذارد.
مورد دیگری که در خصوص تفاوت زنان و مردان و تاثیر آن در میزان مرگومیر ناشی از کووید-۱۹ مطرح میشود، اختلاف رفتاری در مصرف سیگار بین دو جنس است. مطالعهای نشان داده که سیگار کشیدن میتواند باعث افزایش بیان ACE۲ که گیرنده ویروس بیماری کووید-۱۹ است، شود و این میتواند محلهای ممکن برای ورود ویروس را افزایش میدهد. به همین دلیل مردان سیگاری در مقابل بیماری کووید-۱۹ آسیبپذیرتر هستند.
یافتههای این مطالعه حاکی از این است که با توجه به شیوع تقریبا یکسان بیماری کووید-۱۹ در بین دو جنس زن و مرد، عواملی مانند قویتر بودن سیستم ایمنی در زنان، بالا بودن استروژن در زنان نسبت به مردان، افزایش پاسخهای آنتیبادی در زنان نسبت به مردان، نقش محافظتی در برابر التهاب در زنان و ... میتواند دلایلی بر کاهش شدت و میزان مرگومیر حاصل از بیماری در بین زنان باشد.
در انجام این تحقیق محبوبه گلچین و مرضیه تولایی؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات پزشکی تولیدمثل پژوهشگاه رویان اصفهان مشارکت داشتند.
یافتههای این مطالعه مهرماه سال جاری، به صورت مقاله علمی با عنوان «بررسی علت تفاوت شدت بیماری کووید-۱۹ و مرگ ناشی از آن در میان زنان و مردان: یک مطالعه مروری» در دوماهنامه فیض دانشگاه علوم پزشکی کاشان منتشر شده است.