حادثه 24 - پلیس اسرائیل اعلام کرد که دو نفر از شش زندانی فراری فلسطینی را که چند روز پیش از زندانی در شمال این کشور گریخته بودند دستگیر کرده است. این دستگیری در پی پنج روز جستجوی بیوقفه نیروهای امنیتی اسرائیل است.
به گفته پلیس این دو نفر در شهر ناصره دستگیر شدند که پایتخت غیررسمی جامعه عربتباران اسرائیل دانسته میشود. دو زندانی دستگیر شده، یعقوب قدیری و محمود العارضه، هر دو از چهرههای سازمان «جهاد اسلامی» هستند. آقای العارضه را مغز متفکر عملیات فرار میدانند. برادر کوچکتر او، محمد، جزو چهار نفری است که هنوز دستگیر نشدهاند.
به گفته پلیس این دو نفر هنگام دستگیری مقاومت نکردند. پلیس مدتی با هلیکوپتر دنبال آنها گذاشته بود و نهایتا موفق به دستگیریشان شد.
در فیلمی که در رسانههای اجتماعی پخش شده میبینیم که پلیس اسرائیل به پاهای مردی زنجیر میزند و او را سوار صندلی عقب ماشین پلیس میکند و از او اسمش را میپرسد. این مرد شلوار جین به پا و تیشرتی سبز به تن دارد و خود را «قدیری» معرفی میکند و در پاسخ به این سوال که آیا یکی از زندانیان فراری است میگوید: «آری.» قدیری به جرم تلاش برای قتل و بمبگذاری به دو بار حبس ابد محکوم شده است.
به گفته رسانههای اسرائیلی این ساکنین فلسطینیتبار شهر ناصره بودند که حضور این دو مرد در شهر خود را به پلیس گزارش دادند. گفته میشود این دو هنگام جستجو در زباله برای یافتن غذا دیده شدند.
دو زندانی پس از دستگیری به سازمان امنیت داخلی اسرائیل، شین بت، منتقل شدند و مورد پرس و جو قرار گرفتند. به گزارش روزنامه «یدیعوت آخرونوت»، پلیس امیدوار است این پرس و جو باعث شود رد پای چهار زندانی دیگر به دست بیاید.
بسیاری از مردم و کنشگران فلسطینی این شش زندانی فراری را قهرمانانی میدانستند که موفق شدهاند از زندان اسرائیل بگریزند. فرار آنها باعث جشن گرفتن شماری از مردم در نوار غزه و کرانه غربی شده بود.
پس از انتشار خبر دستگیری عارضه و قدیری بسیاری فلسطینیها در رسانههای اجتماعی ابراز بهت و ناراحتی کردند. تشکیلات خودگردان فلسطین هنوز واکنشی به این خبر نشان نداده است.
«حماس» نیز دو زندانی دستگیر شده را ستود و گفت دستگیری «اراده آنها را در هم نمیشکند.»
عبدالطیف قانوع، سخنگوی حماس، گفت: «آنان با عملیات موفق فرار خود به افتخار و شرف رسیدند و قدرت اشغالگر را تحقیر کردند و جایگاه و اعتبار آنرا در هم شکستند. دستگیر کردن آنها شرم اشغال را از میان نمیبرد و اراده این دو را نمیشکند. آنان روزی از پشت میلههای زندان بیرون خواهند آمد.»
جهاد اسلامی نیز فرار زندانیان را جشن گرفته بود و به اسرائیل هشدار داد که فرارهای دیگری نیز در راه است. این گروه در ضمن به اسرائیلیها هشدار داد که به این زندانیان آسیبی وارد نیاورند.
این گروه در بیانیهای گفت: «ما دشمن را کاملا مسئول جان دو زندانی دستگیر شده در ناصره میدانیم. به خطر انداختن جان آنها به معنای اعلام جنگ علیه مردم فلسطین خواهد بود.»
داوود شهاب، سخنگوی جهاد اسلامی، در گفتگو با تلویزیون «المیادین» لبنان گفت اسرائیل «میخواهد از تصویر دستگیری دو مبارز استفاده کرده و وانمود به پیروزی کند و چهره ارتش خود را که مورد مضحکه قرار گرفته بود از نو زنده کند.»
شهاب گفت: «این عملیات بدون شک آخرین نخواهد بود. ما کاملا آگاهیم که درگیری مبارزهای طولانی هستیم.»
فرار شش زندانی فلسطینی در روزهای گذشته به خبر اول در اسرائیل بدل شده بود و بسیاری، نیروهای امنیتی این کشور را به این خاطر مورد انتقاد و تمسخر قرار داده بودند. در رسانههای اجتماعی برخی فرار این شش زندانی از راه حفر تونل را با فیلم معروف «رستگاری شاوشنک» مقایسه میکردند که فراری از زندانهای آمریکا را به تصویر میکشد.
این شش فراری بامداد دوشنبه از زندان گیلبوآ در شمال اسرائیل گریختند تا یکی از بزرگترین عملیات اینچنینی در تاریخ زندانهای اسرائیل را رقم بزنند. زندانیان برای فرار از سیستم فاضلاب زندان و فضای خالی زیر آن استفاده کرده بودند.
نیروهای اسرائیل چندین روز است به شدت برای دستگیری این شش نفر که همه آنها را خطرناک میدانند تلاش میکنند. از همین رو بسیاری از اعضای خانواده آنها دستگیر شدهاند از جمله پنج نفر که به گزارش رسانههای فلسطینی در اولین ساعات بامداد روز جمعه در روستاهای نزدیک شهر جنین در شمال کرانه غربی دستگیر شدند. جنین و اطراف آن مدتها است از پایگاههای جهاد اسلامی بودهاند.
باور میرود که از چهار زندانی باقیمانده برخی هنوز در خاک قانونی اسرائیل هستند و برخی وارد سرزمینهای اشغالی کرانه غربی شدهاند.
از میان شش زندانی چهار نفر حبس ابد داشتند. از میان دو نفر دیگر یک نفر در حبس موقت بود و دیگری، زکریا زبیدی، از فرماندهان مشهور تیپ «شهدای الاقصی» که سازمان نظامی وابسته به سازمان فتح است.
عمر بارلف، وزیر امنیت عمومی، روز پنجشنبه گفت تصمیم گرفته کمیسیونی دولتی برای تحقیق در مورد کوتاهیهای زندان گیلبوآ که این فرار را ممکن کرد تشکیل شود.
از جمله کوتاهیهای امنیتی نادیده گرفتن تلاشهای مشابه برای فرار که در گذشته روی داده بود و برخی اشتباهات آشکار امنیتی بوده است، از جمله اینکه یک برج مراقبت نگهبان نداشته و یکی از نگهبانان در نزدیکی نقطه فرار در خواب بوده است.
طبق اولین یافتههای «اداره زندانهای اسرائیل» که پنجشنبه شب در تلویزیون عمومی اسرائیل، «کان»، اعلام شدند شش زندانی فراری از زیر دوش واقع در سلول خود موفق به حفر تونل شده بودند.
در سال ۲۰۱۴ نیز تلاشی برای فرار از زندان گیلبوآ صورت گرفته بود و در آن مورد زندانیان کوشیده بودند از زیر توالت خود تونل بزنند. آن تلاش اما ناموفق بود و اداره زندانها پس از آن اعلام کرد که کاسههای توالت را عوض کرده و زیر آنها بتن و آهن ریخته. اما طبق گزارشها همان ایمنکاری که زیر توالتها انجام شد زیر دوشها انجام نشده بود.
در برخی گزارشهایی که در روز پنجشنبه منتشر شدند خواندیم که از دیگر دلایل موفق بودن فرار این بوده که یک برج نگهبانی مشرف به نقطه خروج تونل در زمان فرار بینگهبان بوده است. نقطه پایانی تونل در فاصله چند متری این برج قرار داشت. به گزارش «یدیعوت آخرونوت» هنوز دلیل بینگهبان بودن این برج در زمان حمله معلوم نیست. در ضمن دوربینی مداربسته نیز مشرف به نقطه خروج تونل بوده است اما ظاهرا کسی فیلمهای آنرا نگاه نمیکرد.
به گزارش روزنامه «هاآرتز» این برج مراقبت یک ماه است که به دستور فرمانده زندان، فردی بن شیتریت، به علت کمبود نیرو خالی بوده است. شبکه ۱۳ گفت کمبود بودجه دلیل این تصمیم بوده است. این شبکه در روز پنجشنبه گزارش داد که نگهبان یکی از برجهای نزدیک خواب بوده است. گفته میشود این خانم نگهبان به فرماندهانش گفته که صدایی شنیده اما چون چیزی ندیده دوباره به خواب خود بازگشته است.