حادثه 24 - معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به الزام مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج بیان کرد: بررسیهای سال ۹۲ نشان داد بیش از ۸۰ درصد سقطهای قانونی در تهران انجام میشود و درصد بسیاری از معلولیتها در شهرستانهای دیگر و در استانهای کمدرآمد ایجاد شده است.
احمد میدری در پنجمین نشست مروری بر تجارب موفق و ناموفق سیاستگذاریهای رفاهی در ۸ سال اخیر که به صورت وبیناری و به همت موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی برگزار شد، به بحث آزمایش غربالگری قبل از ازدواج اشاره کرد و یادآور شد: معاونت رفاه بودجه محدودی دارد که اگر ببیند طرحهای رفاهی مناسبی وجود دارد میتواند به اجرای سیاستهای آزمایشی کمک کند.
معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: در سال ۹۲ بررسی شد که طرحی در سازمان بهزیستی به نام برنامه جامع پیشگیری از معلولیتهای اختلالات ژنتیک وجود دارد که این برنامه مبتنی بر قانون است که در ۲۵ خرداد ۱۳۸۴ تحت عنوان سقط قانونی تدوین شده است. برای تحقق این هدف؛ یعنی کاهش معلولیتهای ژنتیکی در کشور مجلس شورای اسلامی وقت تصویب کرده بود که سقطدرمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تایید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین که به علت عقبافتادگی یا ناقصالخلقه بودن موجب حرج مادر میشود یا بیماری مادر که با تهدید جانی مادر توام باشد، قبل از حلوج روح یعنی ۴ ماهگی با رضایت مادر مجاز است و مجازات و مسئولیتی متوجه پزشک مباشر نخواهد بود.
وی ادامه داد: این قانونی بود که از سال ۱۳۸۴ تصویب شده بود و خانوادههایی که تمکن مالی، آگاهی و اطلاعات لازم داشتند، از این قانون استفاده میکردند و جنینی که معلولیتش قطعیت داشت را طی این فرآیند قانونی سقط میکردند.
میدری گفت: بررسیهای ما در سال ۹۲ نشان داد که بیش از ۸۰ درصد سقطهای قانونی در تهران انجام میشود و درصد بسیاری از معلولیت در شهرستانهای دیگر در استانهای کمدرآمد ایجاد شده است. برای حل این مشکل، با جلسات مختلفی که با کارشناسان سازمان بهزیستی کشور داشتیم مقرر شد که در چهار شهر کشور در هنگام ثبت ازدواج، مشاوره ساده ژنتیکی با زوج و زوجه انجام شود؛ مانند آزمایشهای پزشکی هموفیلی که انجام میشود.
معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: این مشاوره از متقاضیان ثبت ازدواج سوال میکرد که آیا در خانواده شما سابقه معلولیت وجود دارد؟ آیا نسبت خانوادگی بین داماد و عروس وجود دارد؟ در صورتی که پاسخ این سوالات مثبت بود به آزمایشگاههای ژنتیک ارجاع و بیماریهای نهفته این دو فرد مشخص میشد و به آنها آموزش داده میشد که در صورت بارداری، این آزمایشات باید تکرار و مشخص شود که اگر در هنگام بارداری جنین به یکی از بیماریهای ژنتیکی مبتلاست با آن فرآیند قانونی، سقط صورت گیرد.
وی بیان کرد: در چهار شهر کشور این طرح الزامی شد و یک همگرایی و همفکری به وجود آمد و بعد از آن، از سال ۹۳ تا ۹۵ در چند شهر دیگر تعمیم پیدا کرد تا در برنامه ششم توسعه در ماده ۷۵ مشاوره ژنتیک الزامی شد و همه زوجها موظف شدند در هنگام ثبت ازدواج یک پرسشنامه را تکمیل کنند.
جلوگیری از تولد ۲۵۰۰۰ معلول با اجرای مشاوره ژنتیک و سقط های قانونی
میدری در ادامه افزود: امروز براساس اظهاراتی که ما از وزارت بهداشت و انجمن ژنتیک داریم، سالانه حدود ۸۰۰۰ سقط قانونی در کشور صورت میگیرد، اما حدود ۸۰۰۰ خانواده از کمکهای بهزیستی طی سالهای اخیر استفاده کردند و جنین خود را سقط کردند؛ اگر حساب سرانگشتی کنیم حداقل از تولد ۲۵ هزار معلول در کشور این قانون جلوگیری کرده است که بار مالی و روانی قابل توجهی از خانوادهها و کشور گرفته شده است.
به گفته وی، حدود ۵۰ درصد بودجه بهزیستی کشور صرف امور معلولین میشود؛ یعنی بخشی از وظایف سازمان بهزیستی کشور حمایت از معلولان است و هرچقدر که تعداد معلول کمتری داشته باشیم بهزیستی میتواند خدمات بهتری را ارائه دهد.