حادثه 24 - اسفندماه که می‌رسد فعالیت کلاهبرداران اینترنتی هم به اوج خود می‌رسد. آنها خوب می‌دانند که گردش مالی بسیاری از شهروندان در آخرین‌ماه سال بیشتر می‌شود و در حسابشان پول بیشتری است. به همین دلیل تلاش می‌کنند تا با استفاده از شگردهای جدید، طعمه‌هایشان را فریب داده و حساب بانکی‌شان را خالی کنند. استفاده از پیام رسان واتساپ، حالا جایش را به پیامک‌های «شما برنده قرعه شده‌اید» داده و کلاهبرداران اینترنتی با استفاده از این شگرد تازه، سر صدها نفر را کلاه گذاشته‌اند و اگر از این شگردهای تازه بی‌خبر باشید، ممکن است قربانی بعدی آنها شما باشید.
شگرد اول: شما برنده شده‌اید
«چند روز پیش فردی از طریق واتساپ با من تماس گرفت. پروفایل تماس گیرنده، آرم صداوسیما بود و او می‌گفت که من برنده جایزه 9میلیون تومانی پویش در خانه بمانیم شده‌ام.» این بخشی از گفته‌های یکی از ده‌ها شاکی شگرد جدید کلاهبرداران در پلیس فتای خراسان رضوی است. شاکی ادامه می‌دهد: «تماس گیرنده می‌گفت که از برنامه زنده تلویزیونی تماس می‌گیرد و مهمان برنامه آنها وزیر بهداشت است. او مدعی شد که شماره تلفن من برنده قرعه‌کشی جایزه 9میلیون تومانی پویش در خانه بمانیم شده است. بعد پرسید که آیا این جایزه را به‌صورت نقدی می‌خواهید یا اینترنت رایگان یکساله. من که خوشحال شده بودم، گفتم نقدی و او از من خواست یک بانک انتخاب کنم، یک شماره حساب، شماره کارت عابربانک و همچنین کد ملیام را بدهم. تماس گیرنده می‌گفت که باید از طریق کدملی استعلام کنند که شماره تلفن به نام خودم است یا نه و اگر به اسم خودم نباشد باید به پیشخوان دولت بروم و شماره تلفن را به نام خودم بزنم تا جایزه به من تعلق بگیرد.»
درحقیقت مرد کلاهبردار با گفتن این جملات تلاش می‌کرد که اعتماد طعمه‌اش را جلب کند و به او بقبولاند که ماجرا جدی و او واقعا برنده جایزه شده است.
شاکی می‌گوید: «کد ملیام را به‌همراه شماره حساب و شماره کارت عابر بانکم ارسال کردم. بعد آن مرد گفت که تعدادی کد برایم پیامک می‌شود که باید آنها را برایش بفرستم تا 9میلیون تومان به حسابم واریز شود. من هم کدها را برای او فرستادم اما دقایقی بعد متوجه شدم که همه موجودی حسابم خالی شده است.»
سرهنگ جواد جهانشیری، رئیس پلیس فتای خراسان رضوی به همشهری می‌گوید: متأسفانه کلاهبرداران با این شگرد تازه، افراد زیادی را فریب داده‌اند. آنها پس از دریافت شماره حساب، شماره کارت عابربانک و کد ملی طعمه‌هایشان، بلافاصله اقدام به فعال کردن اپلیکیشن اینترنت بانک آنها می‌کنند. هنگام فعال شدن اینترنت بانک و همچنین انتقال وجه، کدهای ایمنی و رمز یک‌بار مصرف به موبایل صاحب حساب پیامک می‌شود و این ها همان پیامک‌هایی هستند که کلاهبرداران از مالباختگان خواسته بودند آنها را برایشان ارسال کنند. کلاهبرداران با این شگرد ساده به اپلیکیشن اینترنت بانک طعمه‌هایشان دست پیدا کرده و اگر پولی در حساب باشد، آن را سرقت کرده و اگر حساب خالی باشد، از آن به‌عنوان حساب واسط برای پولشویی و کلاهبرداری‌های دیگر استفاده می‌کنند.
شگرد دوم: کمکم کن
«چند روز پیش یکی از دوستانم از طریق واتساپ با من تماس گرفت. با دیدن عکسش که در پروفایلش بود، جواب تلفن را دادم غافل از اینکه در دام یک کلاهبردار گرفتار شده‌ام.»
این شگرد دیگر کلاهبرداران برای سرقت از طعمه‌هایشان است. سرهنگ جهانشیری می‌گوید: بسیاری از کلاهبرداران از هوش بالایی برخوردارند. آنها از طریق برخی شبکه‌های اجتماعی به شماره تلفن و پروفایل اعضای گروه دست پیدا می‌کنند. سپس عکس یکی از آنها را در پروفایل خود قرار می‌دهند و به اعضای دیگر گروه زنگ می‌زنند. فرد دیگر با دیدن عکس پروفایل، تصور می‌کند که تماس گیرنده از دوستانش است و جواب تلفن را می‌دهد. پس از آن فرد کلاهبردار با طرح ادعاهای واهی و با این ادعا که دچار مشکل شده و نیاز فوری به پول دارد، از طعمه‌اش درخواست کمک می‌کند. طعمه مورد نظر نیز با این تصور که قرار است به دوستش کمک کند، مبلغ درخواستی او را واریز می‌کند، غافل از اینکه در دام یک کلاهبردار گرفتار شده است.
شگرد سوم: دوست قلابی
جدیدترین شگرد برای کلاهبرداری‌های اینترنتی، دستیابی به شبکه‌های اجتماعی طعمه‌ها است. مانند اتفاقی که مدتی قبل برای 2 نفر از پزشکان معروف مشهد رخ داد و باعث کلاهبرداری 300میلیون تومانی شد.
یکی از شاکیان ماجرا را اینطور توضیح می‌دهد: مدتی قبل یکی از همکارانم از طریق واتساپ پیامی برایم فرستاد. او نوشته بود: «سلام. چند لحظه دیگر پیامکی برایت می‌آید و لطفا آن‌را برایم فوروارد کن.» چون عکس همکارم در پروفایل پیام واتساپی بود، شک نکردم و وقتی یک کد برایم پیامک شد، بلافاصله آن را در صفحه واتساپ همکارم فوروارد کردم و چند روز بعد متوجه شدم که چه کلاهی سرم رفته است.
سرهنگ جهانشیری درباره این شگرد توضیح می‌دهد: فرد کلاهبردار با به‌دست آوردن عکس یکی از همکاران پزشک معروف، آن را در پروفایل خود قرار داده و از این طریق توانسته بود او را فریب بدهد. او که می‌دانست پزشک معروف یک صفحه تلگرامی با 5هزار نفر دنبال‌کننده دارد، تلگرام او را روی گوشی خود راه‌اندازی کرده بود و پیامکی که به موبایل پزشک معروف فرستاده شده بود، در حقیقت کد شناسایی برای ورود به صفحه تلگرام بود. به همین دلیل وقتی شاکی این پیامک را برای فرد کلاهبردار فوروارد کرده بود، وی توانسته بود به راحتی کنترل صفحه تلگرام او را به‌دست بگیرد. او سپس شروع به ارسال پیام برای افرادی کرده بود که دنبال‌کننده صفحه تلگرام پزشک معروف بودند. سپس به بهانه مختلف از قبیل اینکه نیاز فوری برای کمک به یک بیمار بی‌پول دارد، از دنبال کننده‌ها خواسته بود هر مبلغی که در توان دارند به شماره کارتی که اعلام کرده بود واریز کنند. به این ترتیب اعضای صفحه تلگرامی پزشک معروف به راحتی فریب خورده و مبالغ هنگفتی را به‌حساب مرد کلاهبردار واریز کرده بودند و این فرد توانسته بود با این شگرد و سوءاستفاده از 2پزشک معروف، 300میلیون تومان کلاهبرداری کند.
فریب نخوریم
رئیس پلیس فتای خراسان رضوی می‌گوید: حالا که کلاهبرداران از شگردهای جدید برای فریب طعمه‌هایشان استفاده می‌کنند، تنها راه مقابله با آنها، بالا بردن آگاهی شهروندان نسبت به شگردهای تازه است. به‌خاطر داشته باشید که هرگز تلویزیون یا رادیو برای تماس با مخاطبان خود از واتساپ استفاده نمی‌کنند. شهروندان درصورت قرار گرفتن در شرایط این چنینی باید دقت کنند که هرگز کدهایی که به‌صورت ناگهانی به موبایل آنها پیامک می‌شود را برای فرد دیگری ارسال نکنند؛ چرا که این کدها ممکن است رمز یک‌بار مصرف یا کد راه‌اندازی اینترنت بانک یا شبکه‌های اجتماعی آنها باشند و با دقت به همین نکته ساده، به راحتی می‌شود از قربانی شدن توسط کلاهبرداران جلوگیری کرد.