حادثه 24 - تصمیم وحشتناکی است، حتی فکر کردن به آن هم لرزه به جان آدم میاندازد، ولی همین تصمیم ترسناک در ذهنهای کوچک رسوخ کرده است. قربانیان کوچکی که به دلایل مختلف تصمیم به مرگ گرفتند، تا جایی که در دو ماه گذشته آمار خودکشی در بین کودکان عدد 20 را نشان میدهد، یعنی از اول مهر تا دهم آذر ماه، 20 کودک و دانشآموز به دلایل مختلف دفتر زندگی خود را برای همیشه بستند.
فقر، تأثیر دوستان، فضای مجازی و مشکلات خانوادگی انگیزه بیشتر قربانیان پرونده مرگهای خودخواسته 70 روز گذشته است. این 20 خودکشی را رسانهها در این مدت منتشر کردهاند. اما این احتمال وجود دارد که آمار مرگهای خودخواسته در این بازه زمانی بیشتر باشد.
شوک حادثه دیر
فقر و دسترسینداشتن به تلفن هوشمند برای اتصال به سامانه شاد و تحصیل به صورت آنلاین دلیل نخست خودکشی دانشآموز دیری بود. خبری که دستبهدست در فضای مجازی و رسانهها چرخید و مردم را تحت تأثیر قرار داد. تا چندین روز مردم فقط درباره محمد و دلیل خودکشیاش صحبت میکردند.
اما این خودکشی تلخ با تکذیب مسئولان مواجه شد، از مدیر مدرسه تا مدیر آموزشوپرورش بوشهر با انتشار اسناد و مدارکی ادعا کردند که این دانشآموز سرکلاسهای آنلاین مدرسه شرکت میکرده و مشکل گوشی نبوده است.
جنجال مرگ خودخواسته این دانشآموز با سروصدای زیادی همراه شد. عدهای ساز اعتراض کوک کردند. عدهای دیگر با راهاندازی کمپینهای مختلف تصمیم به خرید گوشی برای دانشآموزان بیبضاعت گرفتند. اما در این میان تحقیقات برای افشای این مرگ خودخواسته ادامه داشت. تحقیقاتی که قرار بود راز این خودکشی تکاندهنده را فاش سازد. اما پرونده جنجالی مرگ محمد با گذشت روزها هنوز بیدلیل مانده است.
اما محمد اولین و آخرین کودکی نیست که به استقبال مرگ خودخواسته رفته است. چهارم مهر ماه عسل شانزده ساله با قرص برنج در رباطکریم به زندگی خود پایان داد. بعد از آن کودکان و نوجوانهای زیادی بودند که با یک تصمیم وحشتناک زندگی خود و خانوادههایشان را نابود کردند. مرتضی ده ساله در ایلام، پرستو سیزده ساله در ارومیه و زهرا شانزده ساله در کنگان سه کودک و نوجوانی هستند که در این لیست سیاه قرار دارند.
پنج مرگ خودخواسته در رامهرمز
بیستودوم آبان ماه نیز با خودکشی دختر پانزده ساله در رامهرمز، آمار خودکشی نوجوانان فقط در این شهرستان طی یک ماه به پنج نفر رسید. رستمی، رئیس آموزشوپرورش رامهرمز، اختلافات خانوادگی، تعصبات کورکورانه، تعارضات فکری و عاطفی و عدمپاسخگویی به نیازها و اقتضائات زیستی را از علتهای این رخداد تلخ عنوان کرده است.
رئیس اداره آموزشوپرورش رامهرمز همچنین به صراحت دلیل خودکشی یکی از دانشآموزان دختر را مخالفت خانواده با تهیه تلفن همراه و عدمامکان ادامه تحصیل این نوجوان عنوان کرد.
دو خودکشی خبرساز
همین چند روز پیش نیز خبر خودکشی روژین و ساجده رسانهای شد و مردم را تحتتأثیر قرار داد. خودکشی دو دختر پانزده و هفده ساله، لیست مرگهای خودخواسته را سیاهتر کرد. ساجده در بهزیستی مشهد با روسری خود را حلقآویز کرده بود. روژین هم در سلماس به استقبال مرگ خودخواسته رفت.
براساس خبرها ساجده هفده ساله شش ماهی بود که با حکم قضائی به مرکز نگهداری دختران در معرض آسیب بهزیستی منتقل شده بود. روژین پانزده ساله هم گفته میشود به دلیل مشکلات خانوادگی تن به مرگ خودخواسته داد.
عموی روژین در مورد علت خودکشی او گفت: «روژین و پدرش زندگی سختی داشتند. برادرم اعتیاد دارد و اغلب بیکار است. روژین در یک کارگاه قالیبافی کار میکرد. آنها خانه نداشتند و ما یک اتاق خانه خودمان را به آنها داده بودیم، همینها باعث شد که روژین احساس افسردگی کند و دست به خودکشی بزند.»
بازی وحشتناک آیلار و دوستش
شاید آیلار هم کوچکترین قربانی سیاهه مرگهای خودخواسته این روزها باشد. خودکشی یا قتل هنوز مشخص نیست، اما گفته میشود که او با همراهی دوست دوازده سالهاش پایان زندگی را تا انتها رفت. ماجرای پیدا شدن جسد حلقآویزشده دخترک در پشتبام خانه تکاندهنده بود.
اما کلاف سردرگم مرگ دانشآموز هشت ساله بندرعباسی 12 روز طول کشید، تا اینکه دوست دوازده ساله آیلار ترسان و لرزان داستان تلخ آن شب و بازی مرگبارشان را فاش کرد. پلیس اعلام کرد دو دوست با هم تصمیم وحشتناکی گرفتند. اما در میانه راه یکی از آنها میترسد و پا پس میکشد، ولی دیگری ادامه میدهد.
صبح دوشنبه بود که تنها شاهد و مظنون این حادثه از جز به جز داستان بازی مرگ در پشتبام خانه گفت.
بازی مرگبار در پشتبام
این دختر دوازده ساله در حالی که خودش هم به شدت ترسیده بود، گفت: «شب حادثه برای بازی به پشتبام رفتیم و با توجه به اختلافات شدید خانوادگی و از آنجا که تحتتأثیر خودکشی یکی از دوستان خود بودیم، تصمیم گرفتیم ما هم خودکشی کنیم. ابتدا من خودم را حلقآویز کردم،
اما نتوانستم تاب بیاورم و خودم را نجات دادم، سپس آیلار طناب را دور گردنش پیچید، من هم دو دور طناب را دور گردنش پیچیدم و طناب را کشیدم تا بیحال شد، با دیدن وضع او ترسیدم و برای نجات او اقدام کردم، اما نتوانستم طناب را از گردنش باز کنم و از ترس محل را ترک کردم.»
در حال حاضر این دختر به دستور مقام قضائی برای نگهداری تحویل اداره بهزیستی شهرستان بندرعباس شد. این درحالی است که خاله آیلار موضوع خودکشی را تکذیب کرد و گفت که دوست آیلار برای اینکه کشتن یک انسان را تجربه کند، آیلار را با طناب خفه کرده است،
بنابراین هنوز هم به درستی مشخص نیست که آیلار نیز بازی مرگباری را شروع کرده یا نه. هنوز معلوم نیست که آیلار هم به لیست سیاه کودکان علاقهمند به خودکشی اضافه میشود یا خیر.
به نشانه های هشداردهنده توجه کنید
بسیاری از نوجوانانی که دست به خودکشی می زنند به یک بیماری زمینه ای مانند افسردگی مبتلا هستند. به همین دلیل توانایی کنار آمدن و سازگاری با تنشهای دوران بلوغ را ندارند. بنابراین ممکن است کودکان یا نوجوانان به این نتیجه برسند که وضعیت زندگیشان خیلی بد است، هیچ راه نجاتی هم وجود ندارد. بنابراین، آنها در چنین شرایطی ممکن است دست به خودکشی بزنند.
کارشناسان معتقدند که والدین می توانند نقش بسزایی در این زمینه داشته باشند. آنها باید به نشانه های هشداردهنده کودکانشان توجه کنند. در این شرایط است که می توانند به موقع مانع از انجام اقدامات خطرناک توسط کودک یا نوجوانشان شوند. مثلا صبحت در رابطه با مرگ، جستجوی اخبار و روشهای خودکشی در اینترنت، صحبت یا نوشتن در مورد خودکشی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، انزوا و گوشه گیری برخی از این نشانه های هشداردهنده هستند. اظهارات کارشناسان نشان می دهد که صحبت های والدین و حمایت های آنها می تواند کودک و نوجوان را به زندگی سالم تشویق کند. آنها باید به کودکانشان آموزش دهند که برای حل مشکل با خانواده و یا یک فرد مورد اعتماد مشورت کنند.