حادثه 24 - دوست دارید نام‌تان را عوض کنید؟ بسیاری از افراد از نامی که برای شان انتخاب شده رضایت ندارند و دنبال راهی هستند تا آن را تغییر دهند. اما آیا این کار ممکن است؟ چطور می شود نام و نام خانوادگی در شناسنامه تغییر داد؟
برابر ماده 20 قانون ثبت احوال کشور :
- انتخاب نامهائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد و همچنین عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است .
- تشخیص نامهای ممنوع با شورایعالی ثبت احوال می باشد و این شورا نمونه های آن را تعیین و به سازمان اعلام میکند .
- انتخاب نام در مورد اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است .
- ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلائل شرعی ثابت گردد الزامی است ، مگر کسانیکه خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعاً احراز شود .
چه نامهایی قابل تغییر هستند؟
بموجب ماده 20 قانون ثبت احوال و تبصره های آن انتخاب نامهای زیر ممنوع و دارندگان آنها می توانند با رعایت مقررات مربوطه نسبت به تغییر آن اقدام نمایند .
1 - نامهائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می گردد .مانند : عبدالات ، عبدالعزی ( لات و عزی نام دو بت در مکه معظمه دوران قبل از اسلام است )
2 - اسامی مرکبی که عرفا یک نام محسوب نمی شوند ( اسامی مرکب ناموزون ) مانند : سعید بهزاد ، شهره فاطمه ، حسین معروف به کامبیز و ....
3 - عناوین - اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان .مانند : سروان ، سرتیپ ، دکتر ، شهردار و یا سروان محمد و و شهردار علی
4 - القاب - اعم از ساده و مرکب . مانند : ملک الدوله ، خان ، یا شوکت الملک ، حاجیه سلطان و سلطانعلی
5 - اسامی زننده و مستهجن - زننده و مستهجن آندسته از نامهائی است که بر حسب زمان ، مکان یا مورد بدلایل و جهات زیر برای دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تأیید شورایعالی برسد .
نامهائی که معرف صفات مذموم و مغایر با ارزشهای والای انسانی است .مانند : گرگ ، قوچی و ....
نامهائی که با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد .مانند لات ، خونریز ، چنگیز و ...
نامهائی که موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد . مانند : صد تومانی ، گت آقا ، کنیز ، گدا و ...
اسامی نامتناسب با جنس . مانند : ماشاءاله برای اناث و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای افراد ذکور
7 - حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص .
مانند : قلی ، غلام ، گرگ ، ذولف و قوچ
8 - تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که بدلیل عدم آشنائی مامور با لهجه ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهار کننده پیش آمده .
مانند : زهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و یا ...
9 - هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده .
10 - هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده .
11 - تغییر نامها از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان ، اسمعیل به اسماعیل ، اسحق به اسحاق و ...
12 - تغییر نام کسانیکه با تأیید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف می شوند .
13 - تغییر نام کسانیکه نام آنها اسامی ایام هفته باشد
14 - تغییر نام کسانیکه تغییر جنسیت داده و دادگاه صالحه حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر نموده است. پیشوند عبد خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می تواند تقاضای حذف آنرا بنماید .
چه افرادی می توانند نام‌شان را عوض کنند؟
هر یک از اشخاص زیر با رعایت موارد نامهای قابل تغییر می توانند با مراجعه به ادارات ثبت احوال نسبت به درخواست تغییر نام اقدام نمایند .
1 - اشخاص 18 سال به بالا ..
2 - افراد کمتر از 18 سال که دارای حکم رشد باشند .
3- پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان کمتر از 18 سال.
4- سرپرست قانونی ( قیم ، امین ، وصی ) برای افراد صغیر و محجور با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد.
مدارک مورد نیاز برای تغییر نام
1 - ارائه اصل شناسنامه و دو برگ تصویر آن.
2 - تکمیل فرم درخواست تغییر نام. (فرم شماره 5)
3 - پرداخت هزینه متعلقه طبق تعرفه جاری.
برای تغییر نام باید کجا مراجعه کرد؟
1 - برای تغییر نام کلیه ادارات ثبت احوال سراسر کشور آمادگی دریافت مدارک یاد شده را در ساعات و ایام اداری دارند.
ضمنا تنظیم و تسلیم درخواست تغییر نام در غیر از محل صدور شناسنامه بلامانع است که در این گونه موارد پس از پذیرش درخواست و ارسال آن به اداره ذیربط (محل صدور شناسنامه ) و طرح در هیات حل اختلاف (فرم شماره 6) اقدام لازم معمول و نتیجه جهت اطلاع متقاضی به اداره ارسال کننده اعلام خواهد شد.
2 - نظر به اینکه درخواست تغییر نام می بایست در هیات حل اختلاف اداره ذیربط (محل صدور شناسنامه ) مطرح و نسبت به آن با رعایت قوانین و مقررات مربوطه اتخاذ تصمیم گردد . فلذا موافقت با تغییر نام مورد درخواست موکول به رای صادره از سوی هیات حل اختلاف خواهد بود .
3 - پس از وصول رای هیات حل اختلاف بشرح ذیل اقدام خواهد شد.
الف : در صورتی که رای صادره بر له ( موافق ) خواسته درخواست کننده صادر شده باشد پس از رؤیت متقاضی و تقاضای اجراء نسبت به تعویض شناسنامه با نام جدید اقدام خواهد شد.
ب : چنانچه رای صادره بر علیه ( مخالف ) خواسته درخواست کننده صادر شده باشد متقاضی پس از رؤیت آن در صورت تمایل می تواند باستناد ماده 4 قانون ثبت احوال ظرف مهلت مقرر ( 10 روز از تاریخ ابلاغ ) نسبت به تصمیم متخذه به دادگاه محل اقامت خود مراجعه و اعتراض نماید.
فرم درخواست تغییر نام خانوادگی
پشت فرم تغییر نام و نام خانوادگی