حادثه 24 - مرگ یک کارگر حراستی در میدان نفتی یادآوران گمانه‌زنی‌های فراوانی به همراه داشته است و هنوز ابعاد این ماجرا به صورت کامل مشخص نیست.
مرحوم عمران روشنی مقدم از کارکنان شرکت پیمانکاری مؤسسه «نظم آفرینان ایمان» که در زمینه حراست و نگهبانی فعالیت می‌کرد، روز چهارشنبه ٢١ خردادماه در محدوده چاه نفتی شماره ۱۹ در میدان نفتی یادآوران خود را به دار آویخت.
از همان ابتدا اخبار حول این محور می‌چرخید که این کارگر به علت دریافت نکردن حقوق خود اقدام به این کار کرده است اما شرکت پیمانکار و شرکت اصلی فعال در میدان نفتی یادآوران یعنی شرکت نفتی متن پس از بررسی‌های خود اعلام کردند که به‌هیچ‌وجه چنین موضوعی که عمران محمدی پژوه به دلیل عدم دریافت حقوق خود دست به این کار زده است، صحت ندارد.
چندی بعد اعلام شد که این کارگر درخواست مساعده ۵۰۰ هزار تومانی کرده است و بعد از عدم دریافت این مبلغ اقدام به خودکشی کرده است در حالی که شرکت پیمانکار اعلام کرد که نه به صورت کتبی و نه به صورت شفاهی چنین درخواستی به دست آنان نرسیده است.
برخی گمانه‌زنی‌ها هم اعلام می‌کند که این کارگر مشکلات خصوصی داشته است در حالی که برخی کاربران فضای مجازی قطع شدن برخی مزایای عمران محمدی را علت این کار می‌دانند.
نکته مهمی که ادعای درخواست مساعده ۵۰۰ هزار تومانی این کارگر را تقویت می‌کند این است که او از ابتدای سال به علت مشکلاتی بر سر کار خود حاضر نبوده و بعد از ۲۱ روز به محل کار مراجعه کرده و مشغول به کار شده است. ضمن اینکه شرکت تائید کرده که حقوق اردیبهشت‌ماه این کارگر را هنوز پرداخت نکرده است؛ یعنی این کارگر از ابتدای امسال تاکنون هیچ دریافتی نداشته و برای تأمین مخارج خود قطعاً به مساعده نیاز داشته است.
فضای مجازی نیز همانند همه حوادث و اتفاقات در خوزستان و سایر نقاط ایران به‌سرعت وارد ماجرا شد. هر چند فضای مجازی در مواردی مثل غیزانیه به خوبی نقش ایفا کرد و توجه‌ها را نسبت به بی آبی در آن منطقه جلب کرد اما خودکشی یک فرد به خودی خود آنقدر تلخ است که حتی فعالان فضای مجازی برای ورود به این مسئله باید با اطلاع کامل و بررسی ابعاد اجتماعی و فرهنگی، اقدام کنند.
مرگ کارگر میدانی نفتی یادآوران و نسخه ای که فضای محاری برای آن پیچید
بررسی فضای مجازی در خصوص مسئله مرگ عمران محمدی پژوه نشان می‌دهد که فعالان فضای مجازی بدون بررسی کامل موضوع، برای آن نسخه پیچیدند و قضاوت کردند و در این میان حتی چهره‌های نام‌آشنای فضای مجازی نیز قضاوت‌های عجولانه داشته و افکار عمومی را نگران و در مواردی جریحه‌دار کرده‌اند.
دامن زدن به علت خودکشی بدون اطلاع و بررسی کامل، ارائه اطلاعات خانوادگی و شخصی کارگر و پیش کشیدن برخی موارد دیگر، نمونه‌هایی از بی‌تدبیری صورت گرفته در فضای مجازی در خصوص این حادثه بود.
میدان نفتی یادآوران کجاست؟
میدان یادآوران در مجاورت مرز ایران و عراق در ۷۰ کیلومتری شمال آبادان و ۶۰ کیلومتری جنوب غربی اهواز قرار دارد و نفت تولیدی آن از لایه‌های سروک، کژدمی (بورگان)، گدوان و فهلیان است.
این میدان متشکل از دو میدان کوشک و حسینیه است که به ترتیب در سال‌های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۱ کشف و پس از اثبات پیوستگی این دو میدان، یادآوران نامیده شدند. تاکنون ۵۵ حلقه چاه در این میدان حفر شده و شرکت مهندسی و توسعه نفت کارفرمای طرح توسعه آن است.
از صبح پنج شنبه مدیران شرکت نفتی متن به محل خودکشی عمران محمدی پژوه در میدان یادآوران آمدند و وقایع را به صورت کامل بررسی و اعلام کردند که وی تمام حقوق و مزایای خود را دریافت کرده است اما برخی نمایندگان خوزستان در مجلس به‌خصوص جلیل مختار نماینده آبادان در مجلس در واکنشی خواستار اعزام کمیته حقیقت‌یاب به منطقه شد و وزیر نفت نیز با این درخواست وی موافقت کرده است.
علت یابی مرگ کارگر میدانی نفتی یادآوران منوط به تشکیل کمیته حقیقت‌یاب
جلیل مختار نماینده آبادان در مجلس شورای اسلامی در خصوص اظهارات پیمانکار حراست میدان نفتی یادآوران و تائید آن از سوی شرکت مهندسی نفتی متن اظهار کرد: این سخنان قطعاً ما را قانع نمی‌کند هر چند ممکن است صحیح هم باشد.
جلیل مختار تأکید کرد: از همان لحظه به وزیر نفت اعلام کردم که باید کمیته حقیقت‌یاب برای بررسی ابعاد این موضوع تشکیل شود و خوشبختانه وزیر نفت نیز با این درخواست موافقت کرده است.
او افزود: نمی‌توان قبول کرد که کارگری به دلیل وحود هر مشکلی دست به خودکشی بزند بلکه شأن جوانان خوزستان بالاتر از این موارد است که اجازه دهند کارگری اینگونه به زندگی خود پایان دهد.
مختار تأکید کرد: حتی اگر این کارگر به دلیل مشکلات شخصی اقدام به این کار کرده است باید این موضوع ریشه‌یابی شود و علت مرگ او به صورت دقیق مشخص و به مردم اطلاع رسانی شود.
توضیحات پیمانکار
مؤسسه «نظم‌آفرینان ایمان» که نیروی انسانی نگهبانی و حراست از محدوده چاه شماره ۱۹ میدان نفتی یادآوران را تأمین می‌کند درباره خبر خودکشی یکی از کارکنانش توضیحاتی ارائه کرد.
در این اطلاعیه مؤسسه «نظم آفرینان ایمان» آمده است: این مؤسسه در پی انتشار اخباری که جانب انصاف در نقل‌وانتقال آن رعایت نشده است به ناچار در این لحظات حزن‌انگیز جهت تنویر افکار عمومی و ارائه گواه و مدرک جهت قضاوت صحیح ناچار به ادای پاره‌ای توضیحات است، هرچند که ترجیح بر این بود توضیحات در این باره پس از برگزاری مراسم سوگواری دوشادوش خانواده محترم محمدی روشن ارائه گردد. لازم به توضیح است که حقوق و مزایای ماه اسفند و عیدی و سنوات مرحوم محمدی روشن به‌طور کامل و بر اساس قانون کار و قرارداد منعقده پرداخت شده است که مدارک روزهای حضور ایشان در محل کار و اسناد پرداختی در پیوست یک ارائه شده است. در تاریخ ۱۳۹۸/۱۲/۲۹ قرارداد ایشان به دلیل یک مشکل شخصی تمدید نگردیده و بازگشت به محل کار منوط به حل مشکل یادشده گردیده است که بر اساس مدارک موجود که در صورت نیاز قابل ارائه است متعاقباً مرحوم به مدت ۲۱ روز در مؤسسه شفا تحت مداوا قرار گرفته و پس از طی این دوران با مساعدت مؤسسه نظم آفرینان ایمان به محل کار خود بازگشته است.
در این اطلاعیه تأکید شده است: لازم به ذکر است که موعد پرداخت حقوق اردیبهشت، بر اساس روال در پانزدهم ماه بعد یعنی نیمه خرداد بوده است که تا به امروز با ۶ روز تأخیر و دیرکرد مواجه شده است؛ حال قضاوت با افکار عمومی و وجدان‌های بیدار است که آیا ۶ روز دیر کرد می‌تواند انگیزه‌ای برای ارتکاب به خودکشی آن هم در محل کار باشد؟ قطعاً علل و انگیزه وقوع این حادثه تلخ را باید در جای دیگری به جز محیط کار جست. بار دیگر متذکر شویم که علل و عوامل وقوع این حادثه تلخ ارتباطی به محیط کار و مسائل کاری ندارد. همچنین مؤسسه نظم آفرینان ایمان کلیه مدارک و مستندات موجود و مورد درخواست مقامات قضائی را تحویل مسئولین ذی‌ربط داده است. این مؤسسه خود را موظف به ادای تمامی حق‌وحقوق قانونی در قبال همکار مرحوم و خانواده محترم ایشان دانسته و از انجام هیچ وظیفه‌ای فروگذار نخواهد کرد. در پایان بار دیگر از ایزد منان طلب صبر برای بازماندگان همکار مرحوممان خواستاریم.
علت مرگ کارگر میدانی نفتی یادآوران حقوق معوق است؟
درعین‌حال ارسلان غمگین مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان گفت: دلیل خودکشی کارگر یک شرکت پیمانکاری نفت در محدوده شهرس ان هویزه، بر اساس تحقیقات به عمل آمده، برخلاف آنچه دریافت نکردن حقوق معوقه گفته شده نبوده است.
ارسلان غمگین افزود: محمدی روشن در شرکت حفاظتی و مراقبتی نظم آفرینان ایمان در میدان نفتی یادآوران (غرب خوزستان) مشغول کار بوده و بررسی و تحقیقات اداره بازرسی و روابط کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان نشان می‌دهد که این شرکت تنها حقوق اردیبهشت ۹۹ را پرداخت نکرده که آن هم قرار بوده در هفته آینده پرداخت شود.
او گفت: این کارگر از اول فروردین ۹۹ تا ۱۱ اردیبهشت سر کار خود حاضر نبوده و طلب حقوق نامبرده حدود ۲۰ روز بوده که این مسئله نشان می‌دهد دریافت نکردن حقوق معوقه نمی‌تواند دلیل اصلی و تامه خودکشی او باشد؛ بنابراین در حوزه کاری این اداره کل، شرکتی که کارگر متوفی در آن مشغول کار بوده مرتکب تخلفی در حوزه پرداخت حقوق کارگران نشده است.
غمگین اضافه کرد: محمدی روشن در مدت چهار سال فعالیت خود در شرکت پیمانکاری، همه حقوق و مزایای خود را دریافت کرده و مطالبه‌ای از شرکت نداشته است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان افزود: گزارش کامل تحقیقات و بررسی میدانی اداره بازرسی و روابط کار در مدت دو روز انجام شده و به وزارت خانه متبوع نیز ارسال شده است.
غمگین ادامه داد: پلیس آگاهی و دستگاه قضائی نیز در حال بررسی دلیل خودکشی محمدی روشن هستند اما از دیدگاه ما دریافت نکردن حقوق معوقه نمی‌تواند دلیل محکمی برای خودکشی باشد.
او گفت: احتمال دارد اختلافات خانوادگی و مسائل روحی در خودکشی این کارگر مؤثر باشد که این موضوع باید مورد بررسی دقیق پلیس و دستگاه قضائی قرار گیرد.
دستور وزیر نفت برای پیگیری حادثه
غروب پنج‌شنبه و بعد از اینکه مسئله خودکشی مرحوم عمران محمدی پژوه در فضای مجازی ابعاد مختلفی پیدا کرد، وزیر نفت در حکمی محمدرضا شمسایی، مشاور امور عمرانی خود را برای پیگیری علت واقعی حادثه خودکشی یکی از کارکنان شاغل در شرکت پیمانکاری دست دوم تأسیسات میدان نفتی یادآوران مأمور کرد تا موضوع را از جوانب مختلف بررسی و گزارش آن را به همراه پیشنهاد خود ارائه کند.
در حکم بیژن زنگنه به محمدرضا شمسایی، مشاور امور عمرانی وزیر نفت آمده است: «با توجه به حادثه تأسف‌بار خودکشی یکی از کارکنان حراستی شاغل در یکی از پیمانکاران دست دوم در منطقه یادآوران، بدینوسیله به جنابعالی مأموریت داده می‌شود که به اتفاق آقای فهیمی‌تبار، مدیرکل منابع انسانی وزارتخانه، با فوریت برای شناخت علت واقعی حادثه، نسبت به بررسی میدانی موضوع از جوانب مختلف و کسب اطلاعات از دستگاه‌ها و مقامات مرتبط، اقدام کرده و نتیجه را همراه با پیشنهاد، مستقیماً به اینجانب گزارش نمائید. علاوه بر این، ضمن دلجویی حضوری از بازماندگان محترم مرحوم عمران روشنی مقدم، لطفاً مراتب تسلیت اینجانب را نیز به ایشان ابلاغ فرمایید.»
مسئله خودکشی کارگر میدان نفتی یادآوران به نظر می‌رسد ابعاد مختلفی دارد که نیروی انتظامی با ورود به موضوع می‌تواند ابعاد آن را به اطلاع عموم برساند اما به نظر می‌رسد هرگونه تأخیر و تعلل در اعلام دلایل خودکشی مرحوم محمدی پژوه، نگرانی مردم استان خوزستان و کارگران منطقه را بیشتر می‌کند به همین دلیل تسریع در اعلام دلایل خودکشی لازم و ضروری است.