حادثه24- وزارت ورزش با آغاز فعالیت‌هایی نظیر درخواست کمک از وزارت اطلاعات و ممنوعیت جذب مربی و بازیکن خارجی در سرخ‌آبی‌های پایتخت، قدم مهمی در راه مبارزه با دلالی در فوتبال برداشته است. قدمی که با پیشینه پرچالش دلالی و واسطه‌گری در فوتبال نیازمند راهبردی اساسی و مستمر برای گندزدایی از فوتبال است.
چند روز قبل وزارت ورزش و جوانان هرچند خیلی دیر اما در نامه‌ای به وزارت اطلاعات خواستار برخورد جدی این نهاد با واسطه‌ها و دلالان غیر رسمی ورزش و به خصوص فوتبال شده است. بعد از اینکار به گفته مهدی علی‌نژاد، این وزارتخانه جذب بازیکن و مربی خارجی را در دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را ممنوع اعلام کرد تا از این طریق، قدم‌هایی برای پایان دادن به نقش فسادزای دلالان در فوتبال بردارد.
در همه جای دنیا مدیر برنامه‌ها یا همان ایجنت‌ها به صورت رسمی فعالیت می‌کنند و با ارتباطاتی که دارند کمک می‌کنند هم باشگاه‌ها بازیکنان مد نظر خود را به خدمت بگیرند و هم بازیکنان با باشگاه‌ها قرارداد همکاری ببندند. بیان این نکته از این جهت بود که بدانیم پدیده‌ای به نام واسطه‌گری در فوتبال حرفه‌ای امری لاینفک محسوب می‌شود اما مسئله زمانی به بحران تبدیل می‌شود که برخی مربیان و مدیران باشگاه‌ها هم وارد گود واسطه‌گری شده و با ارتباطات ناسالم اما تعیین کننده تصمیمات آلوده را اجرایی می‌کنند.
قطعا اگر وزارت اطلاعات بررسی‌های جامعی انجام دهد، دست‌هایی در باشگاه‌ها از پشت پرده خارج می‌شوند که در سال‌های متمادی به واسطه فعالیت‌هایی که انجام دادند، پول‌های زیادی را به جیب زده‌اند. در این سال‌ها به کمک این افراد بازیکنان زیادی چه با ملیت ایرانی و چه خارجی بوده‌اند که بدون ارائه کیفیت فنی مطلوب، قرارداد سنگینی منعقد کردند و علاوه بر منتفع شدن خود، سودهای کلانی را به واسطه‌ها درون و بیرون باشگاه رسانده‌اند.
نکته مهم و بسیار با اهمیت ماجرا آنجاست که وقتی به سراغ برخی مربیان با سابقه لیگ برتر می‌رویم تا از تجارب خود در این میان سخن بگویند، بعضاً به خاطر ترسی که از مافیای دلالان دارند، حاضر به گفت‌وگو و بیان شواهد خود نیستند. این موضوع نشان می‌دهد شبکه دلالی در فوتبال ایران چه قدرتی دارد و چگونه بر این صنعت پر درامد، سلطنت می‌کند.
با این حال به سراغ یکی از مربیان با سابقه فوتبال ایران رفتیم که از مشاهدات خود، روایاتی برای ما بیان کند. او که خواست نامش فاش نشود، در این گفت‌وگو نکات بسیار جالبی به زبان آورد که از حقایق پشت پرده فوتبال ایران محسوب می‌شود.
هرکسی علیه دلالی صحبت کند، نابود می‌شود
این مربی در ابتدای صحبت‌های خود می‌گوید: مافیای فوتبال بسیار قدرتمند است. اگر کسی از دست‌های پشت پرده آنها سخن بگوید، با استفاده از افرادی که در اختیار دارند، نابودش می‌کنند. ما نمی‌توانیم به راحتی روبه‌روی خبرنگاران بنشینیم و از کارهایی که آنها می‌کنند صحبت کنیم. چند سال در قبل مصاحبه‌های خود درباره این مسائل نکاتی را مطرح کردم که سریع موج رسانه‌ای علیه من به راه انداختند و اتهامات واهی به من زدند. در این میان اگر کسی هم جرات صحبت داشته باشد، باید فوتبال را کنار بگذارد.
سه گروه مافیای دلالی را اداره می‌کنند
او در ادامه صحبت‌های خود به سه گروه دلالی اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: این سه گروه کل مافیای دلالی فوتبال ایران را در اختیار دارند. آنها به راحتی بازیکنان خارجی و داخلی خود را به تیم‌ها تزریق می‌کنند و با قراردادهای سنگینی که منعقد می‌کنند، درآمد خوبی را به جیب می‌زنند. این گروها بعضا از ارتباطات رسانه‌ای هم برخوردارند که در جهت نقل‌وانتقالات به کمک‌شان می‌روند.
روش کار هم بسیار ساده است. در ابتدا با مدیران تازه بر مسند مدیریت نشسته، ارتباط می‌گیرند و سعی می‌کنند آنها را مجاب کنند که قصد کمک دارند. وقتی مدیر اعتماد کرد، موج رسانه‌ای حمایت به راه می‌اندازند تا حسن نیت خود را به اثبات برسانند. بعد از آن از طریق یک فرد ناشناس، بازیکن یا مربی مورد نظر خود را به آن مدیر معرفی می‌کنند و وقتی مدیر برای جذب آن مربی یا بازیکن دچار تردید شد، با مشورت‌های خود سعی می‌کنند کار نقل‌وانتقال را به سرانجام برسانند تا درآمد خوبی از قرارداد منعقد شده، کسب کنند.
برخی بر منصب‌ها از دلالان حمایت می‌کنند
وی همچنین تصریح می‌کند: متاسفانه وقتی سرنخ ارتباطات این گروه‌ها را دنبال می‌کنیم، به افرادی می‌رسیم که به واسطه منصبی که دارند، از قدرت خود برای حمایت از این گروه‌ها استفاده می‌کنند. اگر قرار باشد ریشه فعالیت این گروهای مافیایی خشک شود، باید سعی کنیم از کسانی که آنها را مورد حمایت قرار می‌دهند شروع کنیم تا اینگونه قدم موثری برداشته شود.
گروهی فعال هستند نه تنها
این مربی در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا برای خطاب قراردادن دلالال فوتبال از کلمه «گروه» استفاده می‌کند، گفت: این‌ها همه گروهی فعالیت می‌کنند. یک نفر نمی‌تواند به این سادگی‌ها قدمی بردارد. آنها با هم فعالیت می‌کنند و هر گروه را هم یک نفر که در بین اهالی فوتبال شناخته شده است اداره می‌کند. متاسفانه نکته بسیار آزار دهنده آنجاست که این افراد آنقدر در باشگاه‌ها و تیم‌ها نفوذ پیدا کرده‌اند که مدیر آن باشگاه اگر بخواهد هم نمی‌تواند قدمی برای پاکسازی باشگاه تحت مدیریش بردارد.
تصور کنید یک دلال نام آشنا، در یک تیم ١٠ تا ١٢ بازیکن داشته باشد. فکر می‌کنید حالا قدرت آن مدیر بیشتر است یا آن دلال؟ من خودم زمانی که سرمربی یک باشگاه شدم، دیدم ١۴بازیکن تیم با یک دلال کار می‌کنند و با او قرارداد دارند. بعد سعی کردم برخی بازیکنان را کنار بگذارم اما این مافیای دلالی کارم را سخت کرده بود.
از ۵٠٠ تا ١۵٠ هزار دلار!
او در ادامه صحبت‌های خود به مصداق‌های مختلفی اشاره کرد که در دوره مربیگری خود در تیم‌های مختلف رخ داده است: خاطرم هست در یکی از باشگاه‌ها فعالیت می‌کردم که مدیرعامل تصمیم گرفت یک بازیکن خارجی را به تیم اضافه کند. به من گفتند این بازیکن ۵٠٠ هزار دلار برای یک فصل درخواست کرده است. من به مدیریت باشگاه گفتم این بازیکن ابتدا باید تست بدهد و بعد از جلب نظر من، می‌توانید با او قرارداد ببندید. به من گفتند بازیکن مذکور تست نمی‌دهد و من هم گفتم اگر تست ندهد، قراردادش را نمی‌بندیم. با این حال مدیرعامل اصرار به جذب این بازیکن داشت. من گفتم با دلالش تماس بگیرند و بگویند که ما ٣۵٠ هزار دلار برای یک فصل به او می‌دهیم. مدیرعامل می‌گفت اگر این را بگویند قطعا نمی‌پذیرد، با این حال به اصرار من تماس گرفت و دلال مذکور هم به شدت ناراحت شد و گفت این بازیکن ۵٠٠ هزار دلار ارزش دارد.
وی ادامه داد: فردای آن روز دلال با مدیرعامل تماس گرفت و گفت که حاضر است قرارداد ٣۵٠ هزار دلاری برای این بازیکن خارجی ببندد اما بازیکن تست نمی‌دهد. باز هم قبول نکردم و در ادامه مدیرعامل پیشنهاد قرارداد ١۵٠هزار دلاری داد. درحالی که دلال بازیکن به خاطر این پیشنهاد عصبانی شده بود، پس از چند روز پذیرفت که قرارداد ١۵٠هزار دلاری به امضا برسد که دوباره گفتم تا زمانی که تست ندهد، نمی‌پذیریم. شما خودتان ببینید بازیکنی که اصرار داشتند ۵٠٠ هزار دلار می‌ارزد، حاضر شده بود قرارداد ١۵٠هزار دلاری ببندد. خودتان تصور کنید چه اتفاقی قرار بود رخ دهد.
با بازیکن لیگ سه،۲۷۰ هزار دلار قرارداد بستند
این مربی با سابقه در خاطراتی از یکی دیگر از باشگاه‌ها می‌گوید: سرمربی تیمی بودم که در یک جلسه مدیرعامل آن باشگاه گفت با یک بازیکن خارجی بر سر مبلغ ٢٧٠ هزار دلار توافق کرده است. من به این مدیرعامل گفتم اگر تست نگیرم نمی‌پذیریم بازیکن جذب شود. از او اصرار و از من انکار. در نهایت در حضور یکی از اعضای هیأت‌مدیره دچار درگیری لفظی شدیم. بعد به درخواست آن عضو هیات‌مدیره، در یک بازی دوستانه به آن بازیکن خارجی بازی دادم و خودشان دیدند بازیکن مذکور در حد لیگ سه هم نبود. با این حال پس از جدایی من از این باشگاه، همان بازیکن را با همان ٢٧٠ هزار دلار جذب کردند که مشکلات زیادی را برایشان به وجود آورد.
از اتهام اخلاقی به بلاژویچ تا بازیکن دلالی در تیم ملی
چند سال قبل وزارت اطلاعات با ورود به مقوله فوتبال برخورد جدی با برخی دلالان داشت. این مربی با اشاره به این موضوع می‌گوید: در آن مقطع ماموران امنیتی و نظارتی مرا خواستند. با هم به هتلی رفتیم و در یکی از اتاق‌ها جلسه‌ای برگزار کردیم. در آن جلسه یکی از کارمندان فدراسیون فوتبال نیز حضور داشت. من خاطره جالبی از دوره بلاژویچ تعریف کردم که متوجه شدم خودشان موضوع را به ریز می‌دانند. دوره این سرمربی کروات، مافیای دلالی از او فیلم‌های مستهجن تهیه کرده بودند و پس از تهدیدش خواسته بودند تا همکاری لازم را داشته باشد. از قرار معلوم در آن مقطع برخی بازیکنان را این گروه دلالی به عضویت تیم ملی درمی‌آورند. یعنی بلاژویچ تعدادی بازیکن به تیم ملی دعوت می‌کرد و نام تعدادی را هم این گروه دلالی به او می‌دادند که به تیم ملی دعوت کند.
با بازیکن ما ١٢برابر قرارداد بستند و پولش را به جیب زدند
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه در یک دوره بازیکن با کیفیت خارجی به تیمش اضافه کرده، افزود: قرارداد بسیار معقولی با این بازیکن بستیم. عملکرد بسیار خوبی هم برای ما داشت. بعد با قرارداد ١٢ برابری به باشگاه دیگری رفت. بعدها وقتی با من صحبت می‌کرد، می‌گفت که از این قرارداد سنگینی که بسته، پول زیادی به جیب واسطه‌ها رفته و درصد کمی به او رسیده است.
این مربی در بخش پایانی صحبت‌های خود گفت: در یک تیم شهرستانی مربیگری می‌کردم. در ابتدای فصل نام بازیکنی را به باشگاه دادم که جدا شود. آن بازیکن نزد من آمد و گفت که حاضر است با قرارداد ٣٠میلیونی هم در تیم بماند اما من پاسخ دادم که از نظر فنی جایی در تیم من ندارد. همان سال آن بازیکن با قرارداد ١۶٠ میلیونی سر از یک باشگاه پر طرفدار درآورد. شما ببنید ٣٠ میلیون تومان با ١۶٠میلیون تومان چقدر فاصله دارد.
بررسی این روایات نشان می‌دهد شبکه دلالی پیچیده تر از آن چیزی است که تصور می‌شود. آنها به راحتی در همه جا نفوذ کرده‌اند و می‌توانند به حیات خود ادامه دهند. این نکات به جامعه فوتبال اثبات می‌کند، مبارزه و ریشه کن کردن مافیای دلالی عزمی جدی طلب می‌کند و قطعا در این راه، کار پیچیده‌ای در انتظار نیروهای نظارتی و حراستی است، با این حال امید است با عزمی که وزارت ورزش نشان داده، سلطه مافیای دلالی در فوتبال ایران بیش از پیش کم شده و کار به جایی برسد که با مدیریت و نظارت درست و اصولی جلوی حیف و میل بیت‌المال و سرمایه باشگاه‌های بی بضاعت فوتبال ایران گرفته شود.