حادثه 24 - جامعه هنری کشور همواره نشان داده که در بزنگاه‌های بحرانی همواره از حامیان جدی افراد جامعه بوده است. در بحران همه‌گیر و نگران‌کننده شیوع کرونا نیز هنرمندان در کنار کادرپزشکی و پرستاری کشور در جهت مقابله با این ویروس در صفحات مجازی خود به آموزش و فرهنگ‌سازی افراد جامعه پرداخته اند.
بی تردید گذر سریع‌تر و کم هزینه‌تر از این بحران(بحران ویروس کرونا) جز با مشارکت همگانی و همبستگی ملی امکانپذیر نخواهد بود. نقش اقشار مختلف مردم در مدیریت این بحران، هم در بخش پیشگیری مهم است، هم درمان و هم جبران پیامدها و خسارت‌ها. همگان می‌توانند به فراخور ظرفیت و توانمندی خود در این حوزه نقش ایفا کنند، همچنانکه همگان نسبت به این موضوع که با سرنوشت همه اعضای جامعه پیوند خورده است، مسوولیت و وظیفه دارند. همانگونه که رسول گرامی اسلام می‌فرمایند: همه مردم نسبت به آنچه برعهده و در توان دارند، مسوولند. طبعاً در شرایط بحرانی که مسایل پیچیده تر، نیازها بیشتر و امکانات کمتر است، رسالت همگانی سنگین‌تر و ضرورت مشارکت برای حل مسأله بیشتر می‌شود. در این شرایط انتظار می‌رود هر کس توانی و امکانی دارد پا پیش بگذارد و با قدمی یا قلمی به فرآیند مدیریت بحران کمک کند. همانگونه که در این بخشی از این یادداشت می خوانیم شکست و ریشه کنی این ویروس جز با مشارکت همگانی و همکاری آحاد ملت و صنوف مختلف میسر نخواهد شد.
پس ضرورت دارد در این برهه حساس همگان در راه مبارزه با این ویروس مشارکت و همبستگی داشته باشند. در این میان جامعه فرهنگی و هنری کشور همواره از تاثیرگذاری و مقبولیت زیادی در میان مردم برخوردار بوده اند چنانکه در بسیاری از مقاطع حساس اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نقش هنرمندان به عنوان صنفی پیشرو و تاثیرگذار در عبور از بحران ها بسیار چشمگیر بوده است، آنها وارد عمل شده برای ریشه کنی این ویروس توصیه ها واقداماتی را انجام داده اند که با رصد صفحات مجازی (اینستاگرام) آنها پی به این اقدامات می بریم که اهم برخی از این موارد در روزهای اخیر در این نوشتار آمده است:
آموزش و فرهنگ سازی عمومی
شاید مهم ترین و برجسته ترین اتفاقی که در روزهای اخیر و در فضای اینستاگرام هنرمندان به وقوع پیوست، تقویت و افزایش فرهنگ مردم و آشنایی آنها با ابعاد مختلف ویروس و میزان خطرات ناشی از آن بوده است چراکه بسیاری از هنرمندان با بازنشر و حتی تولید برخی ویدئوهای شخصی به آموزش همگانی و آگاهی بخشی مردم پرداخته اند که اگر منصف باشیم تاحد زیادی موفق هم بوده اند. استقبال مردم از پست ها و میزان لایک و تعداد کامنت ها شاید یکی از نمونه های مهم و برجسته توفیق این اقدامات به شمار می رود.
برای مثال چند پست آخر رضا کیانیان در اینستاگرام به کرونا اختصاص دارد. او هم بیشتر به دنبال اطلاع‌رسانی درباره این بیماری است و بخش‌هایی از سخنان مینو محرز را در صفحه خود بارگذاری کرده است. او در این پست نوشته: معتبرترین دکتر عفونی این مملکته که مجامع جهانی هم قبولشون دارند. با کوشش‌ها و پافشاری‌های این خانم مساله HIV در ایران علنی شد. با احترام به دیگران حرف مطمئن را از ایشون بشنوید.
همچنین رضا کیانیان در پست دیگری، مخاطبان خود را با انتشار فیلمی با موضوع اضطراب به حفظ آرامش در شرایط روز جامعه دعوت کرده است: اضطراب داشتن، آخرش اینه! باید با مسایل منطقی روبه‌رو شویم. این ماجرای کرونا هم همین‌طور است با آن منطقی برخورد کنیم.
ایجاد فضای شاد و به دور از افسردگی و استرس
در روزهای اخیر به دلیل شیوع ناگهانی و مخرب ویروس کرونا و از دست رفتن شماری از هموطنان در سراسر کشور نوعی ترس و نگرانی برجامعه سایه افکنده است. در این میان هنرمندان راهکارهای متفاوتی را برای برون رفت از این بحران اتخاذ کردند.
چالش لبخند یکی از این ترفندها بود که نخستین بار هنرمندان با دعوت از دوستان و همکاران خود به نوعی به رویارویی با نگرانی و گزندگی اتفاقات اخیر رفتند. این چالش اگرچه به وسیله برخی از چهره های سیاسی و علمی به رسمیت شناخته نشد و حتی زیرسوال برده شد اما توانست فضای شیرین تر و به دور از غم و اندوه را با به تصویر درآوردن تصاویر خنده کاربران اینستاگرام به ارمغان بیاورد.
ظاهرا این چالش نخستین بار به دعوت احسان کرمی برای ساختن یک کلیپ زیبا انجام گرفته است و چهره های ایرانی نیز هر کدام یکی از دوستانش را به این چالش زیبا دعوت کرده است.در سری استوری های جدید اینستاگرام بازیگران مشهور ایرانی تصاویری از الهام نامی ، مهسا هاشمی ، آناهیتا دری ، پویا امینی ، سولماز حصاری ، فاطمه هاشمی ، بهنوش بختیاری ، حدیث فولادوند ، هنگامه قاضیانی ، گلشید بحرایی ، فریبا نادری ، سردار آزمون ، کمند امیرسلیمانی ، بهار ارجمند ، سمیرا حسن پور ، مریم خدارحمی ، برزو ارجمند ، مهراب قاسم خانی ، لیلا برخورداری ، الهام پاوه نژاد ، سحر قریشی ، مریم معصومی ، نجمه جودکی ، الهام حمیدی ، ستاره حسینی ، سمیرا حسینی مشاهده شده است.
حمایت از مشاغل آزاد و تبلیغات رایگان
یکی از تمهیدات ارزشمند و انسان دوستانه هنرمندان در این شرایط توجه به رکود اقتصادی در این روزها بوده است. مشاغل دولتی به هرنحوی و با وجود مشکلات فراوانی پیرامونی حداقل به یک درآمد قطعی و ثابت امیدوار هستند اما مشاغل آزاد به دلیل روزمزد بودن و ارتباط رو در رو با مردم در این روزهای سخت و کم رونق آسیب جدی دیدند. در این میان برخی از هنرمندان و چهره های فرهنگی با راهکاری ساده اما کاربردی به حمایت از هموطنان خود شتافتند و با تبلیغات رایگان این مشاغل در استوری و پست های جداگانه به نوعی آثار و تولیدات این صنوف را عرضه کردند. این اقدامات برخی تبلیغات در حوزه بیمه و بازار تا بعضی از تولیدات خانگی و خدمات فرهنگی همچون ارسال رایگان کتاب، نشریات و فیلم را شامل می شدند.
کامبیز دیرباز که صفحه اینستاگرامش نزدیک به ۳ میلیون دنباله کننده دارد جزو نخستین هنرمندانی بود که تبلیغات کسب و کارها را زیر پست‌های اینستاگرامش آزاد اعلام کرد. او حتی در قسمت توضیحات صفحه اینستاگرامش نوشته است:هر چی دوست دارید زیر پست‌هام تبلیغ کنید، یه سفره است دور هم حال می‌کنیم باهاش، نوش جونتون، من که راضیم.
دیرباز درباره این راهکار و حمایت از مشاغل آزاد گفته است: این تبلیغات به صورت صد در صد رایگان انجام می‌شود و حتی هر از گاهی شخصا از هوادارنم خواهش می‌کنم تا صفحاتی که تبلیغ می‌کنم را به اشتراک بگذارند. خیلی خوشحالم که بعضی از هنرمندان به این زنجیره پیوستند، یادم می‌آید پرستو صالحی هم به این کار مشغول شد و هنوز هم این کار را انجام میدهد. بازخوردی که از کسانی که برایشان تبلیغ انجام می‌دهم دارم این است که همگی رضایت صد در صدی دارند و معمولا پیام میدهند و تشکر می‌کنند و معتقدند که صفحاتشان یک تکان اساسی خورده است و فروش داشته‌اند اما واقعیت این است که من یک دست هستم و اگر همکارانم هم به این زنجیره بپیوندند تاثیر خیلی بیشتری برای کسب و کارهای خانگی و نوپا خواهد داشت. ما اگر دست به دست هم بدهیم حتما حمایت خوبی می‌توانیم از کسب و کارهای کوچک داشته باشیم. به نظر من این زنجیره باید تبدیل به حرکتی شود تا سینمایی‌ها صفحاتشان را به مردم اختصاص دهند. چه اشکالی دارد؟اینستاگرام که مال پدرمان نیست! این هم سفره‌ای است که ما خودمان هم دور آن نشسته‌ایم چون همه ما کاربر آن هستیم. تصمیم من این است که دور این سفره کمی جمع و جورتر بنشینیم تا چهار نفر دیگر هم جا شوند.
تعطیلی پروژه های هنری به جهت سلامتی عوامل
چشم پوشی از عواید اقتصادی در هر شرایطی شاید کار آسانی نباشد، برای نمونه هنوز و با وجود اطلاع رسانی های متعدد و هشدارهای عمومی بسیاری از پروژه های سینمایی و سریال های تلویزیونی در حال تولید هستند که با اعتراض هم صنفان و برخی اهالی سینما تمهیداتی برای تعطیلی آن اندیشیده شد.
در این میان یکی از چهره های قدیمی و مورد اعتماد در عرصه تهیه کنندگی سینما منوچهر محمدی بود که اندکی پس از قطعی شدن شیوع این ویروس پروژه خود را تعطیل و با همه عوامل تسویه حساب کرد. مونا فرجاد بازیگر این فیلم در پستی جداگانه در اینستاگرام از این اقدام منحصر به فرد منوچهر محمدی قدردانی کرد و با واکنش مثبت کاربران اینستاگرام روبرو شد به طوری که بسیاری از پیج های پر مخاطب این پست را بازنشر دادند.
جمع آوری و ارسال کمک به مناطق محروم
هنرمندان همچنان که پیش تر عنوان شد به جهت اقبال و اعتمادی که در میان عموم مردم دارند، توانستند بار دیگر توجه افراد مختلف و حتی متوسط جامعه را جلب کرده و به جمع آوری و خرید وسایل مورد نیاز برای مناطق آسیب دیده و محروم بپردازند. تهیه ماسک، مواد ضدعفونی کننده و برخی اقلام ضروری پزشکی از این قرار بودند که طیف وسیعی از هنرمندان به طور مستقیم و یا باواسطه به جمع آوری و توزیع آن اهتمام ورزیدند.
برای نمونه پرویز پرستویی مثل همیشه برای خانواده‌های نیازمند در حال جمع‌آوری کمک است. او در پستی با اشاره به اقداماتی که در چین می‌شود، نوشت: البته که ما فاقد چنین امکانات ابتدایی هستیم، ولی وقتی چندین نفر جان خود را ازدست داده‌اند و عده‌ای تحت نظر، در بیمارستان‌ها هستند، وقتی سینماها، مدارس و کنسرت‌ها تعطیل می‌شود، حتما ویروس کرونا جدی است و باید جدی گرفت. هدف ایجاد رعب و وحشت نیست. اگرچه صداوسیما کارشناسان و متخصصین می‌فرمایند اصلا نگران نباشید، این عدم نگرانی وقتی اتفاق می‌افتد که امکانات پیشگیری هم وجود داشته باشد. تو ایران که تا به‌حال هر اتفاق ناگواری پیش آمده یک عده سودجو به‌دنبال درآمد هستند تا اینکه به فکر مردم باشند.