حادثه 24 - قیمت روز خودرو در بازار ایران، به عوامل زیاد و پیچیده‌ای بستگی دارد که همگی به نحوی بر این قیمت‌گذاری تاثیرگذارند. در حال حاضر قیمت خودروهای داخلی دو نرخی است و قیمت بازار با درب کارخانه تفاوت دارد. این تفاوت در قیمت خودروهای مونتاژی کم‌تر شده، اما بازهم قیمت‌های بازار بیش‌تر از کارخانه است.

با آغاز دور جدید واردات خودرو، بازار انحصاری ایران جانی تازه گرفت و تنوع و عرضه افزایش یافت. البته هنوز واردات به صورت قطره‌چکانی انجام می‌شود و باید حجم بیش‌تری خودرو به بازار تزریق کرد؛ اما همین اندک عرضه نیز تاثیر بر قیمت خودروهای چینی و قیمت خودروهای وارداتی قدیمی داشته است.

واردات خودرو باعث شد تا دلالانی که خودروهای خارجی قدیمی را احتکار می‌کردند و با قیمت‌های فضایی می‌فروختند، این خودروها را با قیمت پایین‌تر وارد بازار کنند. بنابراین به طور همزمان، عرضه خودرو صفر و کارکرده افزایش یافت.

عوامل موثر بر قیمت خودرو

همان طور که اشاره شد، بازار خودرو از عوامل مختلفی تاثیر می‌گیرد. مهم‌ترین عامل، عرضه و تقاضا است که هرچه عرضه خودرو بیش‌تر باشد، قیمت‌ها واقعی‌تر می‌شوند. اگر تقاضا در بازار بیش از خودروهای موجود باشد، قیمت‌ها افزایش قابل توجهی را به همراه خواهند داشت.

عامل بعدی، نرخ ارز است که بر بازار کشور ما تاثیر مستقیمی دارد. این عامل حتی بر قیمت خودروهای داخلی نیز تاثیر دارد؛ زیرا قیمت قطعات بر این اساس تعیین می‌شود.

سیاست‌ها و تصمیمات دولت نیز سهم مهمی بر قیمت خودروهای داخلی و خارجی در بازار دارد. از طرفی، تحریم‌ها از سوی سایر کشورها و دولت‌ها نیز بر قیمت کالاها در کشور تاثیر به سزایی می‌گذارد.

میزان واردات خودرو و تنوع در بازار نیز می‌تواند عامل دیگری بر قیمت خودروها در بازار کشور باشد.

قیمت خودرو در سال 1404

اکنون که با عوامل موثر بر قیمت خودرو آشنا شدیم، می‌توانیم تا حدودی تشخیص دهیم که نمودار قیمت خودرو در بازار چه رفتاری خواهد داشت. به طور کلی، هیچ گاه نمی‌توان بازار خودرو در ایران را به طور قطعی پیش‌بینی کرد؛ زیرا برخی عوامل، مانند تحریم‌ها، یا ممنوعیت واردات خودرو، به یکباره و ناگهانی اعمال می‌شوند و قیمت‌ها را تغییر می‌دهند.

اخیرا خباری منتشر شده، مبنی بر آن که ارز نیمایی برای واردات خودرو و هر کالایی برداشته می‌شود. این یک عامل برای گرانی خودروهای خارجی و وارداتی خواهد بود، زیرا هزینه واردات بسیار بالا می‌رود. برداشته شدن ارز نیمایی، باعث افزایش قیمت سایر خودروها، مانند داخلی و مونتاژی، نیز می‌شود، زیرا قطعات آن‌ها از خارج از کشور تامین می‌شوند و به طور کلی هزینه تولید نیز افزایش خواهد داشت.

در این میان، دولت آمریکا نیز در حال تغییر است و ممکن است تحریم‌های جدیدی علیه ایران چیده شود. اگر توافقات سیاسی اتفاق نیافتد، قیمت خودروها به طرز سرسام‌آوری افزایش خواهد داشت و واردات نیز محدود می‌شود. حتی تولیدکننده داخلی نیز در چنین شرایطی تحت فشار خواهد بود. بنابراین در این شرایط، باید منتظر تصمیمات سیاسی هر دو طرف باشیم.

افزایش نرخ ارز، از همین حالا شروع شده و باید دید که آیا در سال جدید نیز افزایشی خواهد داشت و یا روی همین نرخ ثابت می‌شود. به نظر می‌رسد افزایش نرخ ارز ادامه پیدا کند و سپس در سال 1404 ثابت شود. این امر نیز سبب افزایش تدریجی قیمت خودرو خواهد شد. به ویژه وقتی ارز نیمایی حذف شده، هر نوسانی در قیمت ارز، تاثیر مستقیم و سریعی بر بازار خواهد داشت.

از نظر عرضه، تولیدکنندگان داخلی و مونتاژکاران، در حال پیشرفت و افزایش تولید هستند. انتظار می‌رود تولید خودروی داخلی در سال 1404 افزایش یابد و از حالت دونرخی (قیمت کارخانه و بازار) خارج شود. همین امر باعث می‌شود تا زیان انباشته ایران خودرو و سایپا کم‌تر شود و این شرکت‌ها جانی تازه بگیرند. در این حالت، متقاضی خودرو صفر کیلومتر داخلی، می‌تواند بدون قرعه‌کشی و صف، خودروی خود را خریداری کند و دلالان این حوزه نیز رفته رفته حذف می‌شوند. عرضه بیش‌تر خودروهای چینی و مونتاژی نیز به بازار خودرو کمک بزرگی می‌کند و این خودروها نیز مستقیم از کارخانه به دست مصرف‌کننده خواهد رسید. حتی در حال حاضر نیز قیمت این خودروها بسیار نزدیک به بازار شده است و دیگر کم‌تر دلالی سراغ این خودروها می‌رود. شرکت‌های مونتاژکار می‌توانند خودرو را به طور مستقیم و با شرایط فروش منطقی عرضه کنند.

واردات خودرو نیز در حال پیشرفت و افزایش است و به نظر می‌رسد در سال 1404، شاهد خودروهای بیش‌تر و متنوع‌تری باشیم. قانون جدیدی نیز تعریف شده که هر شرکتی با قیمت کم‌تری یک مدل خودرو را وارد کند، ارز بیش‌تری به آن تعلق گیرد. این موضوع باعث می‌شود تا واردات خودرو رقابتی‌تر شود و خودروها با قیمت بهتری در بازار عرضه شوند. شرکت‌های جدیدی نیز روز به روز به عرصه واردات خودرو می‌آیند که اتفاق خوبی محسوب شده و باعث رقابتی بودن بازار می‌شود.

نتیجه گیری

سال 1404، همراه با افزایش عرضه خودروهای داخلی و خارجی و افزایش نرخ ارز خواهد بود. هرکدام از این موارد، یک اهرم برای قیمت خودرو محسوب می‌شوند. بازار خودرو ایران بسیار پیچیده‌تر از آن است که بتوان به طور دقیق پیش‌بینی کرد. اما بررسی عوامل ذکر شده نشان می‌دهد که احتمالا قیمت خودرو در سال 1404 با افزایش همراه است. اما این افزایش به صورت تدریجی اعمال می‌شود و نوسانات شدید در این بازار نخواهیم داشت. این افزایش تا جایی ادامه خواهد داشت که تا حدودی قیمت‌ها تثبیت شوند. قیمت خودروهای داخلی نیز احتمالا با بازار یکی می‌شود. از طرفی، واردات پیوسته باعث می‌شود تا حباب قیمت خودروهای خارجی کارکرده قدیمی، از بین برود و این خودروها با قیمت منطقی‌تر معامله شوند. اگر واردات خودرو به صورت پیوسته ادامه پیدا کند، بازار خودرو کشور نجات خواهد یافت و تا حدودی افزایش قیمت‌ها نیز کنترل می‌شود.

باما