حادثه 24 - حوادث رانندگی و مرگ و میر ناشی از آن، یکی از تلخ ترین حوادثی است که در زندگی ما ممکن است رخ دهد.
با توجه به اینکه دیگر هر خانواده ای یک ماشین دارد، گاه شاهد فجایع دردناکی در جاده ها هستیم که به از دست دادن عزیزانمان منجر می شود.
حتی با وجود سخت گیرانه ترین قوانین راهنمایی و رانندگی، باز هم نمی توان تمام حوادث را پیش بینی و جلوی آن را گرفت.
حالا در این مقاله میخواهیم جواب سوال آیا تصادف منجر به فوت زندانی دارد یا خیر و بدون گواهینامه چه مجازاتی دارد را بررسی کنیم.
آیا تصادف رانندگی منجر به فوت زندانی دارد؟
حوادث رانندگی منجر به فوت دارای: جنبه عمومی که مربوط به نظم جامعه است و جنبه خصوصی که به حقوق بازماندگان متوفی مربوط می شود.
در بعد عمومی، قانون گذار مجازات حبس یا جریمه نقدی را در نظر گرفته، اما در بعد خصوصی، پرداخت دیه محکوم می شود که با رضایت خانواده متوفی ( اولیای دم ) قابل پرداخت است.
قانون مجازات اسلامی، تصادفات منجر به فوت جزوء جرایم غیرعمدی قرار می گیرند و مشمول قصاص نمی شوند. در این موارد، خانواده متوفی دو گزینه پیش رو دارند:
- پذیرش دیه از راننده مقصر
- چشم پوشی از دریافت دیه
باید توجه داشت که حتی در صورت عدم رضایت خانواده متوفی به دریافت دیه، امکان درخواست افزایش مدت حبس راننده مقصر وجود ندارد، زیرا مجازات حبس تابع قانون است و با خواست شاکی تغییر نمی کند.
مجازات تصادف بدون داشتن گواهینامه
تصادفات جاده ناشی از رانندگی بدون داشتن گواهینامه یکی از سوال هایی است که مردم استرس زیادی در مورد آن دارند.
قانون گذار در قوانین جدید، رویکرد سختگیرانه تری نسبت به رانندگان متخلف اتخاذ کرده است.
وکیل کیفری تاکید دارند که در تصادفات منجر به فوت توسط راننده فاقد گواهینامه، حتی اخذ رضایت از شاکی نمی تواند پرونده را مختومه کند. چرا؟
- ماهیت جرم از نوع قتل غیرعمد یا شبه عمد است
- این نوع جرایم غیرقابل گذشت محسوب می شوند
- جنبه عمومی جرم بر جنبه خصوصی آن غالب است
هرچند روند رسیدگی با طرح شکایت شاکی آغاز می شود، اما به دلیل اهمیت موضوع و حفظ نظم عمومی جامعه، دادگاه موظف است فارغ از رضایت یا عدم رضایت شاکی، پرونده را تا صدور و اجرای حکم نهایی پیگیری کند.
دادگاه صالح برای رسیدگی کدام است؟
مرجع قانونی رسیدگی به تخلفات رانندگی بدون گواهینامه و حوادث ناشی از آن، دادگاه کیفری 2 است.
اگر در مورد موضوعات کیفری و شکایت اطلاعاتی ندارید، برای کسب اطلاعات بیشتر درباره شکایت کیفری چیست به لینک avadadyar.com/شکایت-کیفری-چیست/ مراجعه کنید.
این دادگاه با دو جنبه مهم پرونده سروکار دارد:
جنبه کیفری:
- رسیدگی به اصل جرم رانندگی بدون گواهینامه
- صدور رأی براساس مستندات موجود
- تعیین مجازات قانونی
جنبه خسارت:
- بررسی ضرر و زیان وارده به شاکی
- ارزیابی خسارات مادی و معنوی
- تعیین میزان غرامت
قانون مجازات در مورد تصادف
براساس ماده 504 قانون مجازات و تغییرات جدید در خصوص تصادفات منجر به فوت، شرایط مسئولیت راننده به این شرح است:
موارد عدم مسئولیت راننده:
- رعایت سرعت مجاز
- داشتن مهارت کافی
- رعایت کامل قوانین
- عدم وجود نیت قبلی
- وقوع حادثه در مکان های ممنوعه برای عابران (مثل اتوبان)
نکات کلیدی قانون:
- تخلفات جزئی که تأثیری در وقوع حادثه نداشته اند، موجب ضمان نمی شوند
- این قانون برای سایر وسایل نقلیه نیز صادق است
تشدید مجازات در موارد زیر (طبق ماده 714):
- بی احتیاطی یا بی مبالاتی منجر به قتل غیرعمد: 6 ماه تا 3 سال حبس
- نداشتن گواهینامه معتبر
- رانندگی با سرعت غیرمجاز
- رانندگی در حالت مستی
دیه چقدر است؟
تصادفات غیرعمد منجر به فوت، علاوه بر پرداخت دیه، مجازات حبس نیز در پی دارد.
در سال 1403، میزان دیه برای ماه های حرام یک میلیارد و 600 میلیون تومان و برای ماه های غیرحرام یک میلیارد و 200 میلیون تومان تعیین شده است.
در تصادفات با تقصیر مساوی (50-50)، قاضی می تواند برای هر دو راننده مقصر حبس 3 ماه تا 3 سال در نظر بگیرد.
درباره گذشت در قتل غیرعمد ناشی از تصادف، باید گفت که اصل بر غیرقابل گذشت بودن جرایم است، مگر در موارد مشمول ماده 104 قانون مجازات.
به گفته وکیل جرایم کیفری، جنبه خصوصی جرم (دیه) با رضایت اولیای دم قابل گذشت است، اما تقصیر راننده غیرقابل گذشت است. البته با رضایت اولیای دم، امکان تخفیف در مجازات وجود دارد.
تبدیل حبس به جزای نقدی، در تصادفات غیرعمد می توان با نظر مراجع قضایی، حبس را به جزای نقدی یا مجازات های دیگر تبدیل کرد.
نحوه رسیدگی به دعوای تصادفات
نحوه رسیدگی به تصادفات منجر به جرح یا تلفات بدنی به شرح زیر است:
مراحل اولیه رسیدگی:
- درخواست حضور پلیس در صحنه تصادف توسط طرفین
- حضور افسر راهنمایی و رانندگی در محل حادثه
- تهیه کروکی (گزارش مکتوب) از صحنه تصادف
نکات مهم در صحنه تصادف:
- خودروها نباید از محل حادثه جابجا شوند
- وضعیت خودروها باید در همان حالت اولیه تصادف حفظ شود
- کروکی باید شامل تمام جزئیات و اطلاعات مربوط به حادثه باشد
استثنا:
در صورت توافق طرفین بر سر پرداخت خسارت، می توانند بدون حضور پلیس موضوع را حل و فصل کنند. اما در تصادفات منجر به جرح یا فوت، حضور پلیس و تهیه کروکی الزامی است.
اهمیت کروکی:
- مستندسازی دقیق حادثه
- کمک به تعیین مقصر تصادف
- استفاده در مراحل بعدی رسیدگی قضایی
- تسهیل روند پرداخت خسارت
آخرین اخبار «حقوقی و قضایی» را در صفحه حقوقی و قضایی حادثه 24 بخوانید.
صفحه اینستاگرام حادثه 24 را در اینجا دنبال کنید.