حادثه 24 - سفر بلاگرهای خارجی به ایران و انتشار فیلم و عکس‌هایی از کشورمان که با جمله مشترک ایران جای امنی نیست اما... شروع می‌شود بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی داشته که در زیر به این موضوع پرداخته شده است.
اگر اخیرا چرخی در اکسپلورر اینستاگرام زده باشید، احتمالا چشمتان به ویدئو‌های چندین بلاگر خارجی خورده که به ایران سفر کرده‌اند و اماکن دیدنی، غذاها، مردم و ... را به دنبال‌کننده‌های خود نشان می‌دهند. جمله مشترک خیلی از آن‌ها این است: «همه می‌گفتند ایران جای امنی نیست اما...» حالا مشخص شده بعضی از آن‌ها در قالب یک طرح اینفلوئنسری به نام «ایران سلام» و با همکاری وزارت میراث فرهنگی به ایران دعوت شده‌اند.
تقریبا محتوای صفحه همه آن‌ها در سفر به کشور‌های مختلف جهان خلاصه می‌شود. احتمالا اکثر سفرهایشان هم به دعوت همان کشور‌ها صورت گرفته؛ امری مرسوم که در عصر اینترنت، بهترین راه برای رشد صنعت گردشگری هر کشوری است. بعضی از آن‌ها عکاس حرفه‌ای هستند و بعضی هم محتوای ویدئویی سرگرم‌کننده تولید می‌کنند. حالا یک لیست هشت نفره با اسم و مشخصات از آن‌ها منتشر شده است؛ هرچند که در حقیقت ده اینفلوئنسر در «ایران سلام» شرکت کردند، اما دو نفر از آن‌ها هنوز محتوایی از سفرشان منتشر نکرده‌اند. بلاگرهای دیگری هم هستند که این روز‌ها حسابی ایران را تبلیغ می‌کنند، اما اسمشان در این لیست نیامده است.
یک: یکی از آن‌ها یک خانم روس به نام ویکتوریا است که زبان فارسی را به خوبی صحبت می‌کند. حتی در بایو اینستاگرام خود نوشته است: ایرانی نیستم، اما فارسی بلدم. اینطور که به نظر می‌رسد تا به حال سه بار سفر‌های طولانی به ایران داشته و بسیاری از شهر‌ها را گشته است. یک بار در سال ۲۰۱۸، یک بار ۲۰۲۲ و آخرین دفعه هم همین امسال بوده است.
مشخص نیست به دعوت کسی به ایران می‌آید یا نه، اما عکس‌های متعددی در سفارت روسیه از خود به اشتراک گذاشته است. یکی از ویدئو‌های او که بیشتر از بقیه ویدئوهایش به اکسپلور کاربران ایرانی رفته با همان جمله «می‌گفتند ایران امن نیست اما...» شروع می‌شود. او در این ویدئو تصاویری از شمال شهر تهران، رستوران‌ها، کاخ گلستان و پارک‌های معروف شهر را به نمایش گذاشته که با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده است.
هر چند که این ویدئو پربازدیدترین ویدئوی او از ایران نیست و ویدئوهایش از تخت‌جمشید و گالری‌های تهران بیش از یک میلیون بازدید داشته است. او در یکی از این ویدئو‌ها به زبان فارسی می‌گوید که ایران کشور بسیارزیبایی است، اما مانند هر کشور دیگری، مشکلات خود را دارد. همچنین در ویدئوی دیگری با حجاب اسلامی جلوی دوربین آمده و به زبان روسی برای دنبال‌کننده‌هایش توضیح می‌دهد که چگونه باید در ایران خود را بپوشانند.
آخرین ویدئویی که از حضورش در تهران گذاشته، یک توصیف تصویری از یک روز زندگی پر زرق و برقش در تهران است؛ ماشینش را روشن می‌کند، به بانک ملی می‌رود، از آبمیوه‌فروشی شیرانبه می‌خرد، بعد نشان می‌دهد که به یک نمایشگاه علم و فناوری یا بازرگانی رفته که مشخص نیست دقیقا کجاست، سپس در یک رستوران لوکس ناهار میل می‌کند، به باشگاه تنیس می‌رود و آخر شب هم در یک رستوران دیگر سوشی می‌خورد.
او در سفر‌های قبلی که به ایران داشته از قزوین، کیش، اصفهان، شیراز، مازندران، قم، قشم، هرمز و گیلان دیدن کرده است. خانم ویکتوریا با ۵۱/۵ هزار دنبال‌کننده، از آخرین سفرش به ایران حداقل ۱۰ پست منتشر کرده و یک هایلایت ۷۰ تایی از استوری‌هایش ذخیره کرده است.
گیج‌کننده مثل پول ایران
حالا برویم سراغ اینفلوئنسر‌هایی که برای طرح ایران سلام به کشور دعوت شده‌اند. اول اینکه همه آن‌ها به دعوت شرکت خدمات مسافرتی «Visit our Iran» یا «از ایران ما دیدن کنید» به این طرح پیوستند. در حقیقت آنطور که مشخص است دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی از طریق این شرکت خدمات مسافرتی با این اینفلوئنسر‌ها ارتباط گرفته است.
این شرکت از سال ۲۰۱۵ فعالیت خود را شروع کرده و مشخصا برای گردشگران خارجی از زیبایی‌های ایران تولید محتوا کرده و شرایط سفر آن‌ها به کشور را فراهم می‌کند. آنطور که دو روز پیش خبرگزاری صداوسیما گزارش کرد، در دو ماه اول سال ۱۴۰۳، در مجموع ۱۰ اینفلوئنسر در دو گروه از کشور‌های سوئیس، قبرس، سنگاپور، مصر، امارات، انگلیس، هلند و روسیه به ایران آمده‌اند که مجموع مخاطبانشان به بیش از ۲۰ میلیون نفر می‌رسد. تا به حال هشت نفر از آن‌ها، تولید محتوای خود را از سفری که داشته‌اند، شروع کرده‌اند.
دو: محمدطاهر از مصر با آیدی اینستاگرام طاهر تراولز، بیشترین تولید محتوای ویدئویی را از سفرش به ایران داشته که بسیاری از آن‌ها در اکسپلور ایرانی‌ها دیده شده است. مثلا یکی از این ویدئو‌ها که بیش از سه‌میلیون‌بار بازدید خورده، از یک صرافی است. شاید این ویدئو برای خارجی‌ها یک تبلیغ خوب باشد، اما برای ایرانی‌ها دردناک است. عنوان ویدئو این است: «با ۱۰۰ دلار، میلیونر شو.» او یک اسکناس ۱۰۰ دلاری به صرافی می‌دهد و شش‌میلیون تومان پول نقد می‌گیرد.
این بلاگر مصری در ویدئو‌های دیگرش از گلاب‌گیری کاشان، مهمان‌نوازی ایرانی‌هایی که کنار خیابان پیک‌نیک کرده‌اند و خوراکی‌ها و صنایع دستی محتوا تولید کرده است. نکته‌ای که در چند ویدئو به آن اشاره کرده، این است که قبل از سفر به ایران فکر می‌کرده نمی‌تواند به خوبی در سطح شهر از مردم و خودش فیلمبرداری کند. مثل اینکه شنیده بوده که اگر از مردم فیلم یا عکس بگیرد با برخورد بدی مواجه می‌شود، اما در کمال ناباوری مردم خودشان به سمتش رفته و با او عکس گرفته‌اند. او با ۷۴۹ هزار دنبال‌کننده، بیش از ۲۰ ویدئو از سفرش به شهر‌های مختلف ایران و چهار هایلایت استوری که هر کدام حداقل ۷۰ استوری هستند، به اشتراک گذاشته است.
سه: اینفلوئنسر بعدی، جی‌پالفری از انگلیس است که پیش از این دعوت هم چند باری به ایران سفر کرده است. او در یکی از سفرهایش به ایران در سال ۲۰۲۲ با مِستر تِیستر یک ویدئو درباره کله‌پاچه در یوتیوب منتشر کرد که بسیار از آن استقبال شد. به نظر می‌رسد او هنوز تمام محتوایی که از سفر آخرش به کشور داشته را منتشر نکرده، اما فعلا از رفتنش به کافه نادری تهران، باغ گلستان، امام‌زاده صالح و چند مکان مذهبی دیگر عکس و ویدئو به اشتراک گذاشته است.
نکته جالبی که در سفر‌های قبلی او به ایران می‌توان دید، این است که آقای جی هم از ارز و پول ایران شگفت زده است. او در چندین استوری اشاره می‌کند که پول ما برایش گیج‌کننده است و اینطور سعی کرده آن را برای دنبال‌کننده‌هایش توضیح دهد: «۱۰۰ هزار ریال یعنی ۱۰ هزار تومان. اینجا از تومان استفاده می‌کنند، اما به ریال خرج می‌کنند. پس باید یک صفر را از روی عددی که روی پول نوشته شده بردارید تا بشود ۱۰ هزار تومان. با این‌حال به ۱۰ هزار تومان می‌گویند ۱۰ تومان!» او ۳۷۲ هزار دنبال‌کننده دارد و پربازیددترین ویدئوی او از سفر آخرش به ایران ۱۶۲ هزار بیننده داشته است.
محتوای اینفلوئنسرهای دیگر، طوری است که مانند قبلی‌ها آنچنان با مخاطبشان ارتباط مستقیم برقرار نمی‌کنند. در عوض با دوربین‌های حرفه‌ای تصاویر خیره‌کننده‌ای ثبت و منتشر کرده‌اند که طرفداران زیادی هم دارد. مثلا خانم دوروتی از سنگاپور با ۱/۲ میلیون دنبال‌کننده، در یکی از ویدئوهایش دریاچه صورتی مهارلو را به تصویر کشیده که در یک روز بیش از ۳۰۰ هزار بازدید داشته است. اینفلوئنسر بعدی خانم تامارا از هلند است که ۱۱۳ هزار دنبال‌کننده دارد. او فعلا یک ویدئو از کویر ورزنه منتشر کرده که ۱۸ هزار بیننده داشته است.
با این‌حال، دو هایلایت با استوری‌های متعدد از این سفر به اشتراک گذاشته و تجربه خود را مو به مو بازگو کرده است. آقای آلپ، آلتوگ، سنای و خانم سانلا هم اینفلوئنسرهای دیگری بودند که در دو ماه اول امسال با تور «از ایران ما دیدن کنید» به این سفر کاری- تفریحی آمده‌اند. در مجموع انتظار می‌رود که بعد از اینکه تمامی آن‌ها محتوا‌های خود را به اشتراک بگذارند، بازدید کلی به ۱۰۰ میلیون نفر برسد؛ تا‌به‌حال، گروهی با این حجم از تنوع و تعدد مخاطب، توسط بخش خصوصی وارد کشور نشده است.
آخرین اخبار فرهنگی را در صفحه اخبار فرهنگی حادثه 24 بخوانید.
صفحه اینستاگرام حادثه 24 را در اینجا دنبال کنید.