تصویری از مراسم وداع با پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی
حادثه 24- پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی ساعت 18 روز 19 دی ماه بلافاصله به بیمارستان تجریش تهران که نزدیک ترین محل درمانی به محل حادثه بود، منتقل شد اما 90 دقیقه تلاش تیم پزشکی بیمارستان برای احیای وی بی نتیجه بود و ساعت 19:30 دقیقه همان روز رسما خبر درگذشت وی اعلام شد.
آیت الله هاشمی رفسنجانی یکی از تاثیرگذارترین سیاستمدارن ایران چه پیش از انقلاب و چه پس از آن بود. او در سالی که در استخر کوشک غرق شد؛ رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بود، سه دوره ریاست مجلس، دو دوره ریاست جمهوری ایران و ریاست مجلس خبرگان در کارنامه سیاست ورزی او پس از انقلاب بود. وی پیش از انقلاب هم از یاران شاخص امام و از مبارزان علیه حکومت پهلوی بود که چند بار دستگیر و زندانی شده بود.
مدیرکل وقت روابط عمومی دانشگاه شهید بهشتی درباره جزئیات فوت آیت الله هاشمی رفسنجانی می گوید: آیت‌الله هاشمی رفسنجانی حوالی ساعت 18 روز یکشنبه 19 دی ماه با حالت سیانوز (لب تیره) ناشی از ایست قلبی و تنفسی و در شرایطی که هوشیاری نداشت، توسط محافظان شخصی و اتومبیل شخصی‌شان به اورژانس بیمارستان شهدای تجریش انتقال یافت. موقع انتقال آیت‌الله هاشمی به بیمارستان شهدای تجریش ایشان نبض نداشتند. پزشکان متخصص بلافاصله با حضور بر بالین ایشان حدود یک ساعت و پانزده دقیقه عملیات احیا را انجام دادند. پیکر ایشان پس از اعلام مرگ قطعی با تصمیم خانواده و مسئولان بلافاصله از بیمارستان به حسینیه جماران منتقل شد.
چرا دوربین های استخر خاموش بود؟
محمد هاشمی برادر آیت الله هاشمی رفسنجانی روایت می کند: اولین افرادی که با مرگ آیت‌الله مواجه شدند محافظان ایشان بودند. هنگامی که محافظان با جنازه آیت‌الله در آب مواجه می شوند تلاش می کنند ایشان را از آب بیرون بیاورند و عملیات احیا را روی ایشان انجام بدهند که در این زمینه توفیقی به دست نمی آوردند. سپس ایشان را به بیمارستان منتقل می‌کنند که گویا مرگ در راه بیمارستان اتفاق افتاده بوده و تلاش پزشکان در بیمارستان نیز به نتیجه نمی‌رسد. ایشان تا ساعت ۵ عصر در مجمع تشخیص مصلحت حضور داشتند. پس از آن نماز خود را می‌خوانند و برای ورزش وارد آب می شوند. پس از مدتی که ایشان وارد آب می شوند گویا عارضه قلبی رخ می دهد. بر اساس اظهارات محافظان به دستور آیت‌الله تمامی دوربین‌ها خاموش بوده‌اند و هیچ تصویری از این اتفاقات ثبت و ضبط نشده است.
آخرین نفراتی که با هاشمی رفسنجانی دیدار کردند
محسن هاشمی رفسنجانی فرزند ارشد آیت الله هاشمی رفسنجانی در پنجمین سالگرد رحلت او یعنی در سال 1400 در یک برنامه اینترنتی با اعتمادآنلاین تاکید کرد که پدرش در روز حادثه کاملا در صحت و سلامت بوده و شب قبل نیز خاطرات خودش را به روال معمول نوشته است. به گفته محسن هاشمی رفسنجانی، پدرش یک روز قبل از حادثه در جلسه کمیسیون نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام با محمد باقر نوبخت رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه و حمیدرضا حاجی بابایی رئیس وقت کمییسیون تلفیق و سپس با غلامحسین محسنی اژه ای و همچنین آیت الله صادق آملی لاریجانی رئیس وقت قوه قضائیه دیدار داشته است. او همچنین گفته است ظهر روز حادثه، آیت الله هاشمی رفسنجانی با امیرحسین قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت وقت ملاقات کرده بود و ملاقات منجر به خوردن غذای ظهر با حاج‌آقا می‌شود. محسن هاشمی می گوید: آقای قاضی‌زاده‌هاشمی هم کسالتی را درباره ایشان مطرح نکردند.
از آغاز تردیدها تا بسته شدن پرونده در شورای عالی امنیت ملی
بعد از فوت آیت الله هاشمی رفسنجانی، در آن زمان تردیدهای مختلفی درباره دلیل فوت آیت الله هاشمی رفسنجانی مطرح شد. حتی گمانه زنی هایی درباره احتمال ترور او مطرح شد. یکی از سوالات درباره فوت او این بود که چرا محافظان آیت الله در استخر کنار او نبود. محسن هاشمی رفسنجانی در این باره گفته است: پدرم هفته‌ای دو بار استخر می رفتند. استخر تنها جایی بود که محافظان اجازه ورود به آن را نداشتند و پشت در منتظر می ماندند.
با این حال پرونده فوت او بلافاصله در شورای عالی امینت ملی باز شد. فائزه هاشمی یکی دیگر از فرزندان آیت الله هاشمی رفسنجانی با اشاره به جلسه ای که با حضور همه اعضای خانواده و برخی از اعضای شورای عالی امنیت برگزار شده بود گفته بود: «در این جلسه به ما اعلام کردند که بررسی نشان می دهد که در بدن پدر 10 برابر حد مجاز رادیواکتیو بوده است»
او گفته بود:«البته به ما اعلام کردند که دلیل فوت این نبوده است، آنها گفتند نمی دانند منشأ رادیواکتیو کجا بوده است»
بعدها فاطمه هاشمی دختر ارشد آیت الله هاشمی رفسنجانی درباره نحوه اطلاع شورای عالی امنیت ملی از وجود مواد رادیواکتیو در بدن پدرش و دیگر اعضای خانواده گفته بود: « آن‌طوری که خودشان گفتند، روی ادراری که در سوند بوده است آزمایشی انجام دادند. بعد از من خواستند که آزمایش ادرار مادرم را بگیرم و برایشان بفرستم و بعد از خود من خواستند. بعد هم ما را بردند در یک مرکز و با دستگاه اسکنی که بود برای رادیواکتیو اسکن کردند. البته شورای امنیت هم اول به خود ما این موضوع را نگفت. من از یک مسئول دولتی این ماجرا را فهمیدم که من و مادرم هم آلوده هستیم، ولی گفتند که چون مقدار آن کم است چیز مهمی نیست و کاری هم نمی‌شود کرد.»
در اولین سالگرد رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی، یاسر هاشمی دیگر فرزند آیت الله از بسته شدن پرونده فوت پدرش در شورای عالی امنیت ملی خبر داده بود و در عین حال گفته بود « شنیده‌ام که شورای عالی امنیت ملی نامه‌ای برای رئیس‌جمهوری نوشته و ارسال کرده است مبنی بر اینکه پرونده درگذشت آیت‌الله هاشمی در این شورا بسته شود، ولی رئیس‌جمهوری این مسئله را قبول نکرده و دوباره پرونده را به شورای عالی امنیت ملی ارجاع داده است.»
یک تردید باقی است
تنها تردیدی که درباره فوت آیت الله هاشمی رفسنجانی باقی است گم شدن وصیتنامه وی به ادعای فائزه هاشمی دختر آیت الله است. او یکسال بعد از فوت پدرش در گفت وگویی اعلام کرده بود پدرش «مطالب مهمی را در گاوصندوق و چند کشو نگهداری می‌کردند و وقتی من به آنجا رفتم تا وسایل پدرم را به خانه بیاورم، با کشوهای خالی مواجه شدم و هیچ چیزی وجود نداشت.»
فائزه هاشمی گفته بود:«ما به دنبال وصیتنامه آیت‌الله هاشمی بودیم و پیش خودمان فکر کردیم که شاید وصیتنامه آنجا باشد، برای همین به دفتر کار ایشان رفتیم تا داخل کشو و گاوصندوق را ببینیم اما دیدیم که کشوها و گاوصندوق خالی است»
نکته جالب آنکه متهم اصلی سرقت صندوق امانات بانک ملی که چندماهی در ترکیه پنهان شده بود در گفت وگویی با روزنامه اعتماد در آذرماه امسال مدعی شده بود فائزه هاشمی برای پیگیری وصیتنامه پدرش با او در ترکیه دیدار کرده است. او گفته است: «فائزه هاشمی برای ملاقات و مصاحبه با ما به ترکیه آمد با این عنوان که دفترچه خاطرات آقای هاشمی‌رفسنجانی داخل صندوق امانات بوده است. در صورتی که چنین چیزی داخل صندوق امانات بانک ملی شعبه دانشگاه نبود و هیچ کدام از صندوق‌ها متعلق به فرد یا افراد سیاسی نبود.»
فائزه هاشمی در پاسخ به این ادعا گفته است: سال گذشته ممنوع‌الخروج بوده و از مدت‌ها قبل از سرقت صندوق امانات بانک، سفری به خارج از کشور نداشته است.