آیا مهریه بیش‌تر از ۱۱۰ سکه قابل وصول است؟

حادثه 24 - اگر هنوز ازدواج نکرده‌اید و می‌خواهید اطلاعات کافی را درباره‌ی مهریه و شرط و شروط آن بدانید بهتر است این مطلب را از دست ندهید.

قوانین مهریه مدت هاست که در کشور ما به بحث داغی تبدیل شده و حاشیه‌های زیادی را با خود به همراه داشته است. از مجرم شدن یک روزه داماد گرفته تا تمکین نکردن عروس خانم بعد از عقد و حقی که بعد ازمرگ نیز برذمه آقای داماد است، همگی حاشیه‌ها و مسایلی هستند که این روز‌ها همه آن‌هایی که ازدواج کرده اند با آن دست به گریبانند.

برخی از خانم‌ها خواهان مهریه‌های ماورایی هستند و آقایان عاشق‌پیشه هم با این امید که «مهریه رو کی داده؟ کی گرفته؟» هر شرطی را قبول می‌کنند. اما زوج‌های جوان باید بدانند که خدایی نکرده اگر وقتش برسد مهریه هم داده می‌شود و هم گرفته!

متاسفانه با زیاد شدن بحث‌های طلاق و جدایی بالا بودن مبالغ مهریه و افزایش تعداد داماد‌های زندانی، موجب شد که مسوولان به فکر چاره‌ای افتادند. به طور حتم تدوین و تصویب لایحه حمایت از خانواده” مهم‌ترین اقدامی است که برای حل این معضل از سوی مقامات انجام شده است.

در این لایحه در بخش مهریه، بحث برانگیز‌ترین مورد، تعداد و میزان سکه‌های مندرج درعقدنامه با عنوان رسمی مهریه بود. در این زمینه پیشنهاد‌های مختلفی ارایه شد که در نهایت عدد ۱۱۰سکه بهار آزادی طرح جدید، ملاک عمل قرار گرفت. براساس این مصوبه، آقای داماد می‌تواند رقم مهریه عروس خانم را تا هر تعداد سکه‌ای که مد نظر دارد، تعیین کند. اما فقط تا ۱۱۰ سکه آن ضمانت اجرای کیفری دارد و بالای ۱۱۰ سکه ضمانت کیفری ندارد و شخص برای پرداخت نکردن آن زندانی نمی‌شود.

اگر مهریه بیش از ۱۱۰ سکه باشد مازاد آن را باید به عنوان یک حق مطالبه کرد. برای این میزان از مهریه می‌توان حکم حبس یا بازداشت گرفت و زوج را به زندان انداخت. برای دریافت مازاد مهریه باید دادخواست مطالبه طلب را به دادگاه ارائه داد و اگر زوج ناتوان از پرداخت مازاد مهریه باشد و حکم اعسار او ثابت شود، در این صورت می‌توان برای دریافت مازاد مهریه قسط بندی کرد.

هیچ راه فراری نیست

آقایان باید بدانند که بر اساس قوانین مهریه نمی‌توانند از زیر بار دادن مهریه به همسرشان شانه خالی کنند و اگر مالی داشته باشند و قبل از اقدام به طلاق همسرشان اموالشان را به نام افراد دیگری به خصوص نزدیکانشان بزنند، طبق ماده ۲۱۸ قانون مدنی معامله باطل شده و مال به نام مرد برمی‌گرداند.

برای مثال اگر زن و شوهری اختلاف پیدا کنند و زن به ثبت و یا دادگاه مراجعه کرده و مهریه‌اش را طلب کند، درهمین فاصله شوهر، خانه را با معامله‌ای به نام یکی از نزدیکانش مانند خواهر یا مادرش منتقل کند این معامله را می‌توان صوری فرض کرد، به این دلیل که شخص مورد معامله از نزدیکان است و امکان اینکه در واقع معامله‌ای شده باشد، خیلی کم است و، چون اختلاف میان زن و شوهر هم در همین زمان واقع شده است، قانون، احتمال می‌دهد که مرد برای امتناع از پرداخت مهریه، این کار را کرده و برای بستن راه فرار مرد، معامله را صوری تصور کرده و آن را باطل می‌کند.

دادن مهریه ربطی به تمکین نکردن ندارد

در جریان باشید که قوانین مهریه به هیچ عنوان ربطی به تمکین ندارد. اگر زنی خانه شوهرش را بدون اجازه و اطلاع او ترک کند و مدتی در خانه شخص دیگری باشد، عدم تمکین کرده است و مرد می‌تواند با پرکردن استشهادیه از همسایه‌ها که تایید ۲ یا ۳ نفر کافی است این موضوع را ثابت کند. اگر مرد به دادگاه شکایت کند که همسرش عدم تمکین کرده است و درمقابل زن مدعی شود که شوهرش او را از خانه بیرون کرده است و دادخواست مطالبه نفقه بدهد، به تشخیص دادگاه، نفقه تعیین و یا رد می‌شود. اگر زن محق باشد نفقه پرداخت و اگر مرد راست گفته باشد، نفقه‌ای به زن پرداخت نمی‌شود. به هرحال و در هر صورت، این امر تاثیری درحکم مهریه ندارد و مرد نمی‌تواند به بهانه ترک کردن خانه از سوی زن، مهریه را پرداخت نکند.

وقتی یکی از طرفین بمیرد

اگر مهریه زن توسط مرد پرداخت نشود، بعد از فوت مرد، به این دلیل که مهریه زن از طلب‌های ممتازه به حساب می‌آید، باید به زن پرداخت شود. اگر مرد، مالی داشته باشد مقداری از مال که مساوی با مهریه زن است، توقیف می‌شود و وقتی که زن مهریه اش را دریافت کرد، بعد از آن باقی بدهی‌های مرد از اموالش پرداخت می‌شود.

مهریه زن به هیچ عنوان جزء سهم الارث وی به حساب نمی‌آید و در این مورد اگر متوفی بچه‌ای نداشته باشد، بعد از کسر مهریه از اموال مرد، یک چهارم از کل اموال باقی مانده شوهر، به عنوان ارثیه به زن می‌رسد. اگر متوفی بچه داشته باشد، این سهم الارث به یک هشتم کاهش می‌یابد. اگر متوفی بیش از ۲ زن داشته باشد، همین یک هشتم بین زن‌ها تقسیم می‌شود. در صورتی که زنی قبل از اینکه مهریه اش را دریافت کند، فوت کند خانواده زن می‌تواند مهریه دخترش را تقاضا کند و، چون دینی است که به عهده مرد بوده و بعد از فوتش جزء ماترک وی است، وراث زن می‌توانند از مهریه‌اش ارث ببرند.

طلاق توافقی چیست؟

برای گرفتن طلاق توافقی، زن و شوهر باید به همراه شناسنامه و عقد‌نامه به دادگاه بروند و فرم درخواست را پر و همه موارد و مسائل مانند حضانت فرزند و ملاقات با او و نیز امور مالی مانند مهریه، جهیزیه و نفقه را مشخص کنند.

پس از تقدیم دادخواست طبق روال معمول، دادگاه به آن‌ها تکلیف می‌کند که هر یک از زوجین، داوری از میان بستگانشان معرفی کند که این داوران باید با زوجین مذاکره کرده و سعی در مصالحه آن‌ها داشته باشند.

اگر داوران به نتیجه‌ای نرسیدند، گزارش خود را به دادگاه ارایه می‌دهند و دادگاه نیز بر اساس توافق زوجین گواهی عدم امکان سازش صادر می‌کند و آن‌ها می‌توانند با ارایه گواهی به دفترخانه طلاق، صیغه طلاق را جاری و ثبت کنند. گواهی عدم امکان سازش به مدت ۳ ماه اعتبار دارد، یعنی اگر زوجین ظرف ۳ ماه آن را اجرا نکردند، دیگر اعتباری ندارد.

شورا‌های حل اختلاف در خصوص اختلافات خانوادگی با توجه به تقاضای طرفین می‌توانند برای اصلاح ذات‌البین دخالت کنند، در حالی که در طلاق توافقی افراد معمولا پیش از درخواست طلاق صحبت کرده و به توافق رسیده‌اند و اگر باز هم علاقه داشته باشند که جلساتی برای سازش و مذاکره بگذارند بالطبع به شورای حل اختلاف که فرصت دوباره‌ای برای سازش فراهم می‌کند، ارجاع می‌شوند.

باید اشاره کرد که برای گرفتن طلاق توافقی زوجین از هم نیازی به شرایط و دلایل محکمه‌پسندی وجود ندارد. در طلاق توافقی زن و شوهر با توجه به شرایط و وضعیت خانوادگی خود به این نتیجه می‌رسند که دیگر نمی‌توانند با هم زندگی کنند و در مورد جدایی به توافق می‌رسند؛ بنابراین به طور مشترک در دادگاه خانواده حاضر می‌شوند و صدور گواهی عدم امکان سازش برای اجرای صیغه طلاق توافقی را درخواست می‌کنند. تمام شرایط مالی و غیرمالی مربوط به عقد نیز با توجه به توافق زوجین منظور می‌شود.

مهریه در طلاق توافقی

مهم‌ترین موضوعی که مطرح می‌شود بحث مهریه در طلاق توافقی می‌باشد که طرفین باید درباره‌‍ آن توافق کنند، زیرا رأی دادگاه طلاق بر مبنای این توافق صادر می¬گردد. اگر خانم بخواهد بخشی یا تمام مهریه خود را ببخشد و یا اینکه تماماً مهریه خود را مطالبه کند این توافق در گواهی عدم امکان سازش ذکر می‌شود.

در صورتیکه زوج متعهد گردد که در زمان‌های مشخص مهریه را پرداخت کند، در صورت خودداری از پرداخت مهریه، زن می‌تواند از طریق دادخواست مطالبه مهریه اقدام کند.

در صورتیکه زوجه بابت مهریه خود چک یا سند تجاری دیگر را گرفته باشد، در صورت عدم وصول آن در موعد مقرر نیز می‌تواند از طریق دادگاه، مهریه خود را مطالبه کند.

در صورت ازدواج مجدد زوجه پس از طلاق هیچگونه مانعی برای اخذ مهریه قبلی از همسر سابق وجود نداشته و همچنان زن می‌تواند مهریه خود را دریافت کند.