بخش قابل توجهی از تحقیقاتی که در خصوص بهداشت روان و رشد کودکان انجام شده نشان می دهد هر نوع رفتاری ( کلامی، غیر کلامی، فیزیکی و ...) که موجب آزار جسمی، جنسی و روانشناختی کودکان شود تاثیرات بسزایی در شکل گیری شخصیت شان دارد. معمولا رفتارهایی که در مورد کودک انجام می شود حتی می تواند از جانب والدین باشد یا حتی اطرافیان و نزدیکان و البته افراد غریبه. متاسفانه برخی از آزارها مثل ناسزاگویی به کودکان، ترساندن کودکان و ... در بخش های سنتی جامعه آزار تلقی نمی شود و حتی ممکن است جامعه به آنها بعنوان نوعی روش تربیتی نگاه کند. این رفتار ها تاثیرات بسزایی در شکل گیری آسیب ها علیه کودکان دارد. ترساندن، تهدید، ناسزاگویی، حتی مقایسه و تحقیر کردن و ... می توانند تاثیرات بسزایی در شکل گیری آسیب ها در کودکان داشته باشند.
اما شکل دیگر آزار که در جامعه بعنوان آزار تلقی می کند جسمی و جنسی است. اما برای پیشگیری از این نوع آسیب ها چه باید کرد؟ اساسی ترین راهکار در این زمینه آموزش در سطح کلان جامعه و به شکل سیستماتیک است که در آن باید نهادهایی مثل وزارت بهداشت، آموزش و پرورش، بهزیستی و .. با انجام برنامه ریزی مدون مقابله با آسیب هایی را که ممکن است درسنین بالاتر گریبانگیر کودکان شود را در سنین کودکی به آنها یاد داد. مثلا در برنامه های مدارس درس هایی برای مهارت های زندگی باید گنجانده شود. از 3 سالگی می توانیم به بچه ها آموزش بدهیم. آگاهی رسانی هایی که توسط متخصصان در جامعه به صورت انفرادی انجام می شود بسیار موثر هستند.
ولی تا شکل گیری آموزش های سیستماتیک چه باید کرد ؟ قطعا آموزش های محدود تاثیر آموزش سیستماتیک را ندارند با این وجود جامعه مدنی نمی تواند منتظر برنامه ریزی کلان باشد و باید کار خودش را انجام دهد. باید آموزش کودکان از 3 سالگی درباره بدن شان، احترم به خودشان، چگونگی محافظت از خودشان و وقتی بزرگ شدند توانایی نه گفتن در آنها تقویت شود. والدین باید یاد بگیرند که انها هم می توانند این اموزش ها را ارائه دهند و مثلا وقتی بچه کوچکی را می بینند نباید بغلش کرد بوسید و ... باید از قبل اجازه گرفت و ... این نکات را بچه ها نیز باید فرا بگیرند که مثلا حیطه خصوصی شان کجا است و اگر کسی خواست به آنها تعدی کند باید به چه کسی اطلاع دهد. می شود اینها را از طریق داستان و فیلم آموزش داد.
باید به والدین هم آموزش داد. بزرگترین آموزش درباره ایجاد فضایی امن از سوی والدین برای فرزندان شان است به شکلی که بچه ها باید برای گفتن هر چیزی به والدین خود احساس امنیت کنند. بچه باید احساس کند هر مسئله ای را می تواند به والدینش بگوید و احساس امنیت کند و با بازگو کردن مشکلاتش والدین به او کمک می کنند نه اینکه او را سرزنش و تنبیه کنند. به بچه ها یاد می دهیم که هیچ غریبه ای نمی تواند عمو یا خاله تو باشد و حتی در مهد کودک یاد می دهیم که به مربی شان خاله نگویند و اسم صدا کنند. نمی خواهیم بچه ها را بی اعتماد کنیم و از محیط خارج بترسانیم چون خودش نا امنی ایجاد می کند ولی می توانیم به بچه ها از طریق کتاب و فیلم یاد بدهیم که مامان و بابا کانون امنی هستند که می تواتند تمام نگرانی ها را به آنها بگوید. والدین هم با زبانی دلنشین و رفتارشان حریم خصوصی را به آنها آموزش دهند. مثلا وقتی وارد اتاق بچه ها می شوند اجازه بگیرند، موقع حمام نواحی خصوصی بچه ها را بپوشانند و ... اینها کارهای مهمی است که جامعه مدتی می تواند برای آموزش و پیشگیری از آسیب های مربوط به کودکان انجام دهد.