وکالت از جمله مشاغل خاصی است که قوانین خاصی نیز دارد. یکی از این قوانین خاص که مربوط به 7 دهه قبل است محدودیت هایی را برای تبلیغات وکلا تعیین کرده اما حق آنها برای عرضه خدمات شان را نفی نکرده است. سعید باقری، عضو هیئت مدیره کانون وکلای مرکز که خود یکی از مخالفان محدودیت تبلیغ وکلا است به حادثه 24 می گوید:« اگر تبلیغ فریبنده نباشد برای آن ممنوعیتی در نظر گرفته نشده است.» او همچنین از تجدید نظر در آیین نامه تبلیغات کانون وکلا و تعیین کارگروهی در این خصوص در هیئت مدیره کانون وکلای مرکز خبر می دهد. گفتگوی ما با این حقوقدان را بخوانید.
برخی از ممنوع بودن تبلیغ برای وکلا صحبت می کنند و از مقرراتی صحبت می کنند که بر ااس آن وکلا از انجام تبلغ منع شده اند. آیا واقعا وکلا حق تبلیغ ندارند؟
در بند سوم ماده ۸۰ آیین نامه اجرایی لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب سال ۱۳۳۴ آمده اس که «در صورتی که به وسیله فریبنده تحصیل وکالت نماید…» یعنی اگرتبیلغ فریبنده باشد به طور کل ممنوع بوده اما اگر تبلیغ فریبنده نباشد برای آن ممنوعیتی در نظر گرفته نشده است. لذا مفهوم مخالف این مقرره این است که تعرفه متعارف و معمول وکیل اگر جنبه تبلیغ اغواگرانه و فریب کارانه نداشته باشد ممنوع نیست. اما اگر تبلیغ تبعیض آمیز بوده و متضمن نفی دیگران به قیمت اثبات خود باشد و عباراتی مانند بهترین گروه وکلا، قاضی سابق، اخذحق الوکاله بعد از نتیجه رسیدگی، تضمین انجام کار و... تبلیغ مجاز نیست و ممنوع است.
در چنین شرایطی وکلای جوان از چه راههایی می توانند خدمات خود را تبلیغ کنند؟
بامقررات فعلی راه های متنوع و زیادی برای تبلیغ خدمات وکلا وجود ندارد و باید در محدوده همین مقررات فعلی باشد.
به طور مشخص چه نوع تبلیغاتی برای وکلا ممنوع و چه تبلیغاتی مجاز است؟
شخصاً با این میزان محدودیت موافق نیستم و معتقد ام وکلا باید بتوانند استعداد ها وتوانایی های خود را با استفاده از ظرفیت تکنولوژی جدید علی الخصوص از طریق فضای سایبری تعرفه کنند، بدیهی است تعرفه اگر فریب کارانه نباشد و موجب شناساندن تخصص و توانایی وکیل باشد هیچ ایرادی ندارد. به همین دلیل من و تعدادی از اعضای هیئت مدیره خواستار تجدید نظر در آیین نامه تبلیغات کانون وکلا شدیم که در دستور رسیدگی هیئت مدیره کانون وکلای مرکز قرار دارد و کار گروهی در حال بررسی موضوع است.
آیا تبلیغ وکالت به نحوی موجب تشویق مردم برای مراجعه به وکلا و توسعه فرهنگ وکالت نیست؟
اگر تبلیغ به معنای توجیه، تشویق و ترغیب مردم به استفاده از خدمات وکیل و مشاور حقوقی باشد نه تنها ممنوع نیست بلکه امری پسندیده و موجب نهادینه شدن فرهنگ مراجعه مردم به وکیل وبه نوعی پیشگیری از تشکیل پرونده های بلاوجه قضایی و جلوگیری از اختلافات بروز احتمالی میان شهروندان است.
بر اساس قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه رسانه‌ها به خصوص صدا و سیما مکلف به برنامه‌سازی و کانون وکلا موظف به تشویق مردم برای مراجعه به وکیل با هدف حل مشکلات خود شده اند. در این خصوص در کانون وکلا چه گام هایی برداشته شده است؟
کانون های وکلا در اجرای رسالت خود مبنی بر ترویج فرهنگ مراجعه به وکیل متاسفانه توفیقات چندانی نداشته است و امیدوارم در آینده به این موضوع مهم توجه ویژه ای نماید .
چه شیوه هایی در خصوص تشویق مردم برای مراجعه به وکلا و گسترش فرهنگ وکالت پیشنهاد می کنید؟
رسانه ها و به ویژه صدا وسیما و نهادهای قضایی و وکالت با تهیه برنامه های مناسب و ساختن کلیپ ها و سریال و برنامه های آموزشی و نمایشی می توانند سهم مهمی در فرهنگ سازی بهداشت قضایی و مراجعه مردم به وکلا و اخذ مشاوره حقوقی ایفاء نمایند.