حادثه 24 - امروز روز جهانی آمادگی در برابر همه گیری هاست. این در حالیست که در حدود یک سال است که تمام دنیا با بیماری کووید 19 دست و پنجه نرم می کنند. تاکنون بیش از 80 میلیون نفر به این بیماری مبتلا شده اند که از این تعداد 1,766,336 متاسفانه جان خود را از دست داده اند. بسیاری از دانشمندان معتقدند که این بیماری همچنان در کنار ما خواهد بود.
اما بیماری کووید 19 اولین و آخرین همه گیری تاریخ نیست و نخواهد بود. در تاریخ کشورهای جهان در دوران گوناگون بار‌ها همه‌گیری‌های وحشتناکی بروز کرده و هزاران انسان را به کام مرگ فرستاده است. گاهی گستردگی و تأثیر بیماری‌های واگیردار به حدی بوده که موجب دگرگونی‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی شده است. پیشینه بیماری‌های واگیردار مانند وبا، طاعون، سل و... بهعنوان یکی از عوامل مهم مرگ‌ومیر به هزاره‌های پیش از اسلام بازمی‌گردد؛یافته‌های آسیبشناسی تاریخی حاکی از شواهد این قبیل بیماری‌ها در اسکلت‌های دوران نوسنگی هستند. حتی ستون مهره‌های کالبد‌های مومیایی‌شده مصریان اثر سل را نشان داده‌اند. طاعون ژوستینی، طاعون سیاه، سل، آنفلوانزای اسپانیایی، آنفلوانزای آسیایی، ابولا، سارسیا سندرم حاد تنفسی، آنفولانزای مرغی، مرس یا سندروم تنفسی خاورمیانه، وبا، آبله و حصبه مثال هایی از همه گیری های گسترده در ایران و جهان است.
مهمترین اصل آمادگی در برابر همه گیری ها، آموزش و افزایش آگاهی و دانش عمومی است تا با استفاده از این ابزار قدرتمند بتوان در پیشگیری و آمادگی و همچنین مشارکت جمعی در قطع زنجیره انتقال گام برداشت. امروز تمام جوامع بین المللی به این نتیجه رسیده اند که تقویت پیشگیری از همه گیری ها با استفاده از آموخته های قبلی و دانش نوین، بالا بردن سطح آمادگی در لایه های مختلف جامعه، مناسبت ترین و زودهنگام ترین پاسخ به هر گونه اپیدمی است.
در ابتلا به همه گیری ها همه افراد در معرض خطر هستند، لذا این آموزش و مشارکت باید فراگیر، برابر و بدون تبعیض باشد و همچنین باید توجه بیشتری به گروه های آسیب پذیر همچون کودکان، سالمندان، معلولین، زنان باردار، افراد دارای بیماری زمینه ای و افراد دارای مشکلات اقتصادی و اجتماعی داشت.
با توجه به ماهیت همه گیری ها که اغلب بیماری های عفونی تنفسی و گوارشی هستند، رعایت بهداشت فردی باید همواره جز آموزه های اصلی کودکان در دوران مدرسه باشد. شستن صحیح و دقیق دست ها، استفاده از دستمال در هنگام عطسه یا سرفه کردن، رعایت فاصله مناسب با دیگران در صورت بروز بیماری به میزان حداقل یک تا یک و نیم متر، استفاده از ماسک در صورت ورود به اجتماع در زمان نیاز از جمله مواردی است که در اغلب همه گیری ها باید رعایت شود و با آموزش آن می توان فرهنگ ایمنی و آمادگی در برابر همه گیری ها را در جامعه افزایش داد.
یکی دیگر مولفه های آمادگی در برابر همه گیری ها داشتن سیستم های بهداشتی درمانی تاب اور، کارامد و قوی برای ارائه خدمات در شرایط مخاطره آمیز است. از آنجا که بیمارستان ها برای خدمات اورژانس به عنوان مراکز حیاتی برای فعالیت های درمانی و پیگیری مراقبت های پزشکی می باشند، آماده سازی این مراکز برای پاسخ مؤثر به این شرایط اضطراری، ضروری است . یک بیمارستان آماده در برابر همه گیری ها باید دارای مولفه هایی باشد که ضمن ارائه خدمت به بیماران مبتلا به همه گیری، بتواند به سایر بیماران و مصدومان حوادث نیز خدمت رسانی کرده و از فرسودگی شغلی کارکنان جلوگیری نماید. همچنین آمادگی بیمارستان ها در کاهش مرگ و میربیماران، افزایش کیفیت مراقبت های درمانی (کاهش انتقال بیماران به بخش های ویژه، کاهش طول مدت اقامت بیماران در بخش های ویژه ) و کاهش هزینه های درمانی بسیار موثر است. یک بیمارستان تاب آور و آماده باید دارای مولفه هایی همچونپشتیبانی، علمیاتی، تدارکات و مدیریت منابع، اطلاعات، ارتباطات، نیروی انسانی، خدمات اساسی و افزایش ظرفیت، تشخیص و شناسایی سریع، جداسازی و مدیریت بیماران ، پیشگیری و کنترل عفونت باشد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد از کلیه کشورهای عضو ، سازمان ملل و سایر سازمانهای جهانی ، منطقه ای و فرامنطقه ای ، بخش خصوصی و جامعه مدنی ، از جمله سازمانهای غیردولتی، موسسات دانشگاهی ، افراد و سایر ذینفعان مربوطه دعوت می کند تا روز جهانی را گرامی بدارند و اقداماتی همچون اطلاع رسانی و آموزش و برنامه ریزی سازمانی را در راس کار قرار دهند.
صفحه اینستاگرام حادثه 24 را در اینجا دنبال کنید.