حادثه 24 - عضو پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی گفت: وقتی چند زلزله کوچک رخ میدهد، احتمال ایجاد زلزله بزرگتر وجود دارد، بنابراین ما همیشه این احتمال را در نظر میگیریم و اینطور نیست که تصور کنیم پس از زلزلههای کوچک، زلزله بزرگ اتفاق نمیافتد.
صبح امروز گسل فیروزکوه شش بار لرزید. بر اساس اعلام مرکز لرزه نگاری بزرگی این زمین لرزهها از ۴ ریشتر تا ۲.۵ ریشتر متغییرند.
مهدی زارع گفت:گسل فیروزکوه، ۱۷۰ کیلومتر طول دارد و از جنوب فیروزکوه تا حدفاصل دامغان، بهشهر، مازندران و تا وسط کوههای البرز کشیده شده و زلزلههای امروز صبح در همین گسل اتفاق افتاده است.
وی افزود: در ده سال اخیر این گسل بسیار فعال بوده و زلزلههای متعددی در سالهای ۸۹ تا ۹۸ داشته است. همچنین از آنجایی که در این منطقه ایستگاههای لرزه نگاری وجود دارد، کوچکترین لرزهها نیز با دقت زیاد ثبت میشود؛ در صورتی که در سایر مناطق این اتفاق نمیافتد.
تلاقی دو گسل در وسط منطقه البرز
این عضو پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی ادامه داد: دو نکته مهم درباره این گسل وجود دارد. اولین نکته این است که این گسل میتواند زلزلههای بزرگی را ایجاد کند. همچنین دومین نکته این است که این گسل، در مجاورت گسل مشاء قرار دارد.
زارع با بیان اینکه گسل مشاء در اردیبهشت سال جاری زلزله ۵.۱ ریشتری را ایجاد کرده بود، گفت: در ۳۰ کیلومتری جنوب غرب فیروزکوه، این دو گسل به یکدیگر رسیده و پهنه گسلی را ایجاد میکنند.
وی افزود: هنگامی که دو گسل به یکدیگر میرسند، امکان ایجاد زلزله بیشتر میشود بنابراین در ۵۰ کیلومتری دماوند، این دو گسل با هم تلاقی کرده و باعث افزایش پتانسیل ایجاد زمین لرزه دراین منطقه میشوند. همچنین ایجاد زلزله در یکی از گسل ها، باعث تحریک گسل مجاور و ایجاد زلزله در آن میشود.
استاد پژوهشکده زلزله شناسی در پاسخ به این سوال که پس از چند لرزش کوچک، احتمال وقوع زلزله بزرگ وجود دارد اظهار کرد: زلزلههای امروز صبح از ریشتر بزرگ به کوچک بوده اند، اما باز هم احتمال وقوع زلزله بزرگ وجود دارد. به عنون زلزله سرپل ذهاب نیز ابتدا با زمین لرزههای کوچک شروع شد، اما در نهایت زمین لرزه ۷ ریشتری رخ داد.
وی افزود: وقتی چند زلزله کوچک رخ میدهد، احتمال ایجاد زلزله بزرگتر وجود دارد، بنابراین ما همیشه این احتمال را در نظر میگیریم و اینطور نیست که تصور کنیم پس از زلزلههای کوچک، زلزله بزرگ اتفاق نمیافتد.
زارع تاکید کرد: از آنجایی که این دو گسل در مجاورت یکدیگرند، وقوع زلزله در گسل فیروزکوه، باعث تحریک گسل مشاء نیز میشود؛ در این منطقه احتمال وقوع زلزله ۶ تا ۷.۵ ریشتری وجود دارد.
نزدیکترین شهرها به کانون زلزله احتمالی
این عضو پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی درباره اینکه اگر در گسل فیروزکوه زلزلهای رخ دهد، کدام مناطق خسارت میبینند، گفت: شهرهای فیروزکوه، دماوند، سمنان، گرمسار، ایوانکه، سرخه و شهرهایی که در جاده فیروزکوه به قائمشهر قرار دارند، تحت تاثیر این زلزله قرار میگیرند.
وی درباره تاثیر این زلزله احتمالی بر پایتخت اظهار کرد: خسارت اصلی این زلزله، بر شهر تهران وارد نمیشود، اما از آنجایی که در تهران ساختمانهای بلندی وجود دارد، ممکن است زلزلهای بزرگی که در ۱۰۰ کیلومتری پایتخت رخ دهد، به این ساختمانها آسیب بزند.
این استاد دانشگاه افزود: به عنوان مثال در سال ۸۴، زلزله ۷ ریشتری، در بالاکوت پاکستان رخ داد و باعث فروریختن برجی در ۱۲۰ کیلومتری کانون زلزله واقع در شهر اسلام آباد شد که ۲ هزار و ۵۰۰ کشته برجای گذاشت.
زارع اظهار کرد: باید به این نکته توجه کرد که ساختمانهای بلندی که روی خاک نرم بنا میشوند و دارای مشکلات ایمنی و زیربنایی هستند، مستعد آسیب از زلزلههای دور هستند.
نیازی به هشدار به مردم وجود دارد؟
این عضو پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی در پاسخ به این سوال که در چنین مواقعی، نیازی به هوشیار کردن مردم منطقه وجود دارد، گفت: بیان جزئیات زلزله و گسلها در رسانه ها، یکی از راههای اعلام این مسئله است.
وی درباره اقدامات عملی در این باره اظهار کرد: اقدامات عملی، نیازمند عوامل بسیاری است، اما در کشور ما برنامه ریزیهای مدیریت بحران، تنها پس از بحران آغاز میشود.
زارع مدعی شد: متاسفانه در کشور ما مدیریت بحران، اقدامات پیشگیرانه وجود ندارد. در صورتی که در دنیا، کاهش ریسک در مدیریت بحران مطرح است به این معنا که اقدامات بسیاری برای کاهش خسارات انجام میشود.