پدر در زندان، خواهر در یک مرکز بهزیستی، برادر در مرکز دیگر بهزیستی، مادر گرفتار اعتیاد و بیخانمانتر از بچهها؛ همه اینها را «ساجده» در کنار تنهایی، دلتنگی و دردهای تمامنشدنی زندگیاش تاب آورد، اما شب سرد ششم آذرماه انگار قرار بود پایانی تلختر از همه اینها رقم بخورد؛ خودکشی و تمام...
صدای دردهای ساجده را نه در تاریکی شب ششم آبانماه و نه هیچوقت دیگری کسی نشنیده بود. مأموران کلانتری در اردیبهشتماه دختری را که نیمهشب از خانه فرار کرده بود، پیدا کردند. او با حکم قاضی کشیک به بهزیستی سپرده شد تا جایش در خانه سلامت بهزیستی امنتر از مکان دیگری باشد. اما نه خانه سلامت امان جان ساجده شد و نه فرارکردن از خانه.
ساجده دختر صبوری بوده است که سالها درد نداری، اعتیاد مادر، زندانرفتن پدر و همه نداشتهها را طاقت آورده بود، اما دردها تمامی نداشتند. اردیبهشتماه امسال وقتی خانوادهاش او را برای نشاندن پای سفره عقد با مردی که سن بالایی داشت و ساجده نمیخواست زیر فشار گذاشته بودند، از خانه بیرون زد. نمیدانست کجا باید برود و چه کار کند. حیران و در خیابانها سرگردان شد و در نهایت مأموران کلانتری او را پیدا کردند. قاضی کشیک حکم تحویلدادن ساجده به بهزیستی را داد و از اردیبهشتماه فصل جدید زندگی او در خانه سلامت آغاز شد؛ خانهای که نباید نام و نشانی از آن برای حفاظت از دختران بهزیستی گفته شود تا دختران در آن امن بمانند، اما در این خانه ساجده امن نماند.
در واقع خودکشی در مرکز نگهداری دختران بهزیستی اتفاقی است که پیشتر از اینها هم رخ داده بود. قبل از ساجده هم خبرهای تلخ از پشت دیوارهای بلند این ساختمان به گوش رسیده بود. شاید اگر سال گذشته وقتی دختران یک مرکز دستهجمعی تصمیم به خوردن قرص و خودکشی گرفتند، مسئولان بهزیستی بیشتر به این اتفاقات حساس میشدند، حالا خودکشی دختر دیگری رخ نمیداد. اصلا چرا مرکزی با آنهمه دختر باید با تعداد نیروی کم گرداننده شود؟ وقتی پرونده واگذاری ساجده برای مسئولان نگهداری از دختران بهزیستی مشخص بوده است، چرا از این دختر که از نظر روحی آشفته بود، بیشتر مراقبت نکردند؟ همه اینها سؤالاتی است که متوجه بهزیستی بهعنوان متولی نگهداری دختران است و باید پاسخ روشنی به آنها داده شود.
در خصوص پرونده ساجده، بهزیستی باید پاسخگو باشد
نکتهای که معاون دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خراسان رضوی هم به آن تأکید میکند و در گفتوگو با شهرآرانیوز، درباره بررسی پرونده خودکشی ساجده میگوید: نشانههایی از قبل بوده که افسردگی و آشفتگی ساجده را نشان میداده، اما همه این مسائل کنترلپذیر بوده است و بهزیستی باید پاسخگو باشد که چرا این دختر را درمان نکرده یا اینکه درمانش کافی نبوده و سبب خودکشی شده است.
نیره عابدینزاده با تأکید بر اینکه باید مقصر در ماجرای خودکشی ساجده مشخص شود، توضیح میدهد: ما در دستگاه قضایی درحال بررسی همه مستندات و پرونده این دختر پانزدهساله هستیم. حتی با دختران دیگر مرکز خانه سلامت هم صحبت کردیم که مشخص شود رفتار مربی این مرکز با ساجده چطور بوده است. دختران دیگر گزارش دادهاند که رفتار مربی خشن و بد بوده است. البته صحت این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
بهگفته وی، قرار است فردا (یکشنبه) با پدر ساجده نیز صحبت کنند تا موارد بیشتری در این پرونده درباره ساجده مشخص شود.
گزارش خودکشی دستهجمعی را هم بررسی میکنیم
معاون دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خراسان رضوی درباره اینکه شب خودکشی ساجده دختران دیگر هم اقدام به خودکشی دستهجمعی کردند، اما ناموفق بوده است، میگوید: در صحبت با دختران گزارش شد که آنها هم قصد خودکشی با قرص داشتند. در شب خودکشی ساجده اورژانس در محل حاضر شده بود و باید گزارشهای دقیقتری از مأموران اورژانس بگیریم که آیا حالتی در دختران دیگر مبنیبر اینکه قرص خورده بودند، وجود داشته است یا نه؟ چون بحث خودکشی دستهجمعی را خود دختران به ما گفتهاند، اما صحت آن را باید بیشتر بررسی کنیم.
بهگفته قاضی عابدینزاده، ساجده بهطرز دلخراشی در سرویس بهداشتی مرکز خانه سلامت با روسری خودش را حلقآویز میکند و این اقدام او درحالی بوده است که دختران دیگر مرکز از تصمیم او خبر داشتند. حال چطور مسئول مرکز متوجه برنامهریزی آنها نشده است؟! بنابراین همه مسئولان بهزیستی که مرتبط با این موضوع هستند، باید پاسخگو باشند.
توضیحات مهم بهزیستی در خصوص خودکشی ساجده
همه اینها درحالی است که مسئولان بهزیستی هنوز با گذشت ۳ روز از خودکشی ساجده حاضر نیستند توضیحات روشنی از این ماجرا را رسانهای کنند.
حمیدرضا پوریوسف، مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی، فقط به این موضوع بسنده میکند که باید منتظر تکمیلشدن تحقیقات بمانیم.
درباره اینکه چرا با وجود حالات آشفتگی وی، درمان نشده نیز مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی مدعی است که روانپزشک بهزیستی، ساجده را یک هفته قبل از خودکشی ویزیت کرده است. حتی در گزارش روانپزشک، دلیلی که احتمال خودکشی فرد را داشته باشد گزارش نشده است.