سید مجتبی حسینپور، بازپرس جنایی سابق تهران که به پرونده های جنایی زیادی رسیدگی کرده است در گفتگویی با حادثه 24 به روند رسیدگی به پرونده های جنایی اشاره کرد و از همه خواست که شتابزده قضاوت نکنند.
وی می گوید: «پرونده های قضایی افراد مشهور همواره با جنجال و حاشیه های زیادی همراه بوده و حالا پرونده قتل همسر دوم محمدعلی نجفی نیز جنجال زیادی به پا کرده است. مثلا ساعتی بعد از مراسم تدفین میترا استاد شایعه شد که چرا پیکر وی به این زودی از سوی پزشکی قانونی در اختیار خانواده اش قرار گرفته است. یا اینکه چرا نجفی با گذشت 3 روز بعد از جنایت برای بازسازی صحنه به محل وقوع جرم منتقل شده و...»
وی ادامه می دهد:«پرونده های قتل روندی روشن و تخصصی را طی می کنند. این روند با وقوع جنایت آغاز می شود. معمولا شهروندان بعد از مواجهه با قتل آن را به پلیس گزارش می دهند و پلیس همزمان با حضور در محل حادثه ماجرا را به بازپرس کشیک قتل اطلاع می دهد. اگر نیاز به بررسی صحنه قتل باشد بازپرس مراه تیمی از افسران اداره آگاهی و تشخیص هویت و در صورت لزوم یک نماینده از پزشکی قانونی در محل جنایت حاضر می شود. در مواردی که قتل با سلاح گرم اتفاق افتاده باشد ازکارشناس سلاح نیز برای بررسی صحنه قتل کمک گرفته می شود. نماینده پزشکی قانونی برای از بین نرفتن آثار در صحنه حضور پیدا می کند چرا که ممکن است با گذشت زمان برخی از این آثار در جسد از بین برود. در نهایت اگر در همان مرحله مقدماتی بازپرس به فردی در خصوص ارتکاب قتل مظنون شود دستور بازداشت وی صادر و در ادامه دستور انتقال جسد به پزشکی قانونی صادر می شود.»
این روند ثابت و مشخصی است که در خصوص همه پرونده های قتل انجام می شود. اما در خصوص پرونده آقای نجفی این سوال مطرح شده که چرا جسد به این زودی به خانواده مقتول تحویل داده شده است؟ حسین پور در این باره می گوید:«باید توجه داشت که پس از انتقال جسد به پزشکی قانونی در صورت نیاز کالبدشکافی و نمونه برداری برای سم شنلسی انجام می شود. هرچند همه این اقدامات به نوع قتل و شرایط جسد بستگی دارد اما نمونه هایی که برای انجام تحقیقات نیاز باشد برداشته می شود. مثلا در صورتی که قتل با سلاح گرم اتفاق افتاده باشد کالبدشکافی باید حضور کارشناس سلاح انجام شود. همچنین در پزشکی قانونی از جسد رادیو گرافی انجام می شود تا با تهیه عکس های تخصصی مسیر ورود و خروج گلوله مشخص شود. پس از پایان کار پزشکی قانونی و نمونه برداری و انجام آزمایش های اولیه در حالی که ممکن است هنوز نتایج آزمایشات مشخص نشده باشد (چرا که برخی از این آزمایشات زمان بر است و می شود با استفاده از نمونه هایی که گرفته شده آن را انجام داد) جواز دفن صادر و جسد به خاک سپرده می شود. در نهایت با روشن شدن علت فوت که گاه ممکن است حتی تا 2 ماه طول بکشد پزشکی قانونی گزارش خود را ارائه می کند.»
با اینکه بررسی جسد در پزشکی قانونی یکی از مهم ترین بخش ها در تحقیقات جنایی است شاید تحقیقات از متهم مهم ترین بخش باشد. این بازپرس سابق دادسرای جنایی در این خصوص می گوید:«تحقیقات در این جرائم منحصرا در صلاحیت بازپرس است که تحت نظارت دادستان انجام می شود. در روند تحقیقات اگر متهم شناسایی شده باشد توسط بازپرس تحت بازجویی قرار می گیرد. در این موارد به دلیل حساسیت موضوع و اینکه جان یک نفر گرفته شده و قرار است فرد دیگری (متهم) در معرض قصاص قرار گیرد بازجویی ها به دفعات تکرار می شود و معمولا بازپرسان ممکن است بارها سوالات اولیه را از متهم بپرسند تا با جواب وی برای بازپرس محرز شود که قتل توسط وی رخ داده است.وقتی تحقیقات اولیه بازپرس کامل شود با مستندات از جمله نظریه پزشکی قانونی و آثار و شواهدی که جمع شده برای اینکه مشخص شود آیا اقرار متهم منطبق با واقعیت است یا نه صحنه جنایت بازسازی می شود.»
اما آنطور که این حقوقدان می گوید بازسازی صحنه قتل از دو جنبه حائز اهمیت است:«در مرحله بازسازی صحنه، متهم بر اساس اعترافاتی که انجام داده در حضور بازپرس و عوامل تشخیص هویت نحوه ارتکاب قتل را نشان می دهد. بازسازی صحنه قتل از دو حیث حائر اهمیت است. اول اینکه بازپرس که قرار است تصمیم نهایی در مورد مجرمیت متهم را بگیرد به نوعی اقناع وجدانی برسد که ادعای متهم درباره نحوه جنایت مطابق با همانی است که در تحقیقات علمی به دست آمده است و دوم اینکه بعضی از متهمان بعد از تحقیقات مقدماتی در دادسرا، هنگام محاکمه در دادگاه کیفرییک، منکر ارتکاب جرم می شوند و ادعا می کنند که تحقیقاتی که در دادسرا انجام شده تحت تاثیر فشار یا شکنجه بوده؛ اما بازسازی صحنه قتل می تواند روند فرار از مجازات را خنثی کند. چون نحوه قتل توسط شخص متهم نشان داده میشود و با تهیه عکس و فیلم مستند میشود و وقتی مطابق با همانی باشد که در بررسی علمی صحنه جرم و نتیجه پزشکی قانونی( در خصوص نحوه ورود گلوله به بدن مقتول یا وارد آمدن ضربه چاقو و ...) به دست آمده است، جایی برای انکار در دادگاه نمیماند.»
اما در مرحله پایانی تحقیقات از متهم در دادسرا چه اقداماتی انجام می شود؟ حسین پور می گوید:« صدور قرار نهایی و کیفرخواست است. به این شکل که بعد از آنکه برای بازپرس مسجل شد که فرد مرتکب قتل شده نظر خود را در قالب قرار نهایی صادر می کند و دادستان یا نماینده او پس از بررسی قرار در صورت موافقت با آن با صدور کیفرخواست پرونده را به دادگاه کیفری می فرستد تا در آنجا متهم محاکمه شود.»
اما در پرونده محمدعلی نجفی پرسش ها و ابهامات زیادی مطرح شده است. او به برخی سوالات اینطور پاسخ می دهد:« یکی از پرسش هایی که در پرونده آقای نجفی مطرح شده این است که چرا فردی که سرشناس است یا خودش با پای خودش به پلیس آگاهی رفته تا پیش از محاکمه باید بازداشت شود که پاسخ روشنی دارد. قرار متناسب برای افراد متهم به قتل قرار بازداشت موقت است. چه فرد دستگیر شود یا تسلیم یا گمنان باشد و مشهور. باید توجه داشت که گاهی ممکن است همه این تحقیقات زمانبر باشد و عدم آشنایی با این روند ممکن است باعث اظهارنظرهایی شود که تنها نتیجه آن منحرف کردن افکار عمومی است. در چنین پروندههایی افکار عمومی باید منتظر بماند تا نتیجه تحقیقات مشخص و اعلام شود و افراد و رسانهها نیز نباید شتابزده درباره روند تحقیقات قضاوت کنند که نتیجه این اقدام چیزی جز پیچیده کردن ماجرا و انحراف افکار عمومی نیست.»